Δευτέρα 21 Μαΐου 2018

«Τό μάθημα τῶν θρησκευτικῶν καί ἡ ἀστασίαστη θέση του στήν ἐθνική μας Παιδεία» Πρωτοπρ. Γεώργιος Μεταλληνός


 σήγησις Πρωτοπρ. Γεωργίου Δ. Μεταλληνο, μοτίμου Καθηγητο Παν/μίου θηνν, στήν ΗΜΕΡΙΔΑ: "ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΑ: ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΠΑΙΔΕΙΑ ή ΠΑΝΘΡΗΣΚΕΙΑΚΗ ΠΡΟΠΑΓΑΝΔΑ"; ΠΟΛΕΜΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ 19-5-2012]


περα τν δεκαετιν, πού κουβαλ στούς μους μου, πί 42 συναπτά τη διακονία μου στόν χρο τς Παιδείας καί, κυρίως, κατά τήν τριετία τς κοσμητείας μου (2004-2007) συνεχής παφή καί -συνήθως- θηριομαχία μου μέ πεύθυνα στελέχη τς διανόησης καί τς πολιτικς, μέ χουν πείσει, τι πάρχει, κυρίως στούς χώρους ατούς, μόνιμη διάθεση νά διακοπε κάθε σχέση το Λαο μας μέ τήν παράδοση καί τήν ταυτότητά μας. Στ πλαίσιο ατς τς πιδίωξης ντάσσεται καί ξωση το Μαθήματος τν Θρησκευτικν πό τά Προγράμματα τς κπαίδευσής μας. Ατό  δηλαδή, πού ο λλοι ρθόδοξοι δελφοί μας, ζησαν στό Σοβιετικό καθεστώς τους, πειλε μς μέσα στήν νωμένη Ερώπη το νθεΐζοντος Φραγκισμο.
Ες πεσμα μως λων τν τεκταινομένων ες βάρος το Μ.τ.Θ., κόμη καί πό παγγελματίες Θεολόγους, θά τολμήσω νά μιλήσω γιά τήν θνική σημασία το μαθήματος, γνωρίζοντας τι σχύει καί γιά τόν μιλοντα, σχετιζόμενος μέ παρόμοιες περιπτώσεις λόγος το . Χρυσοστόμου: «Καί δόξω καταγέλαστος εναι τν τοιούτων πιλαμβανόμενος». πως μως κενος, θά συγχωρηθε νά παναλάβω καί γώ: «λλ᾿ μως ο παύσομαι λέγων»...
1. Ο στρεφόμενοι κατά το μαθήματος τν Θρησκευτικν σχυρίζονται,  τι λειτουργε ς «θρησκευτική κατήχηση βιωματικο χαρακτήρα», «κανοποιε ν πρώτοις τήν στοχοθεσία τς κκλησίας, ποία μέσω νός κρατικο μηχανισμο μεταδίδει τίς θρησκευτικές της πεποιθήσεις, ναζητώντας κροατήριο» καί «κατά δεύτερον κανοποιε τό κράτος, τό ποο χρησιμοποιε τήν θρησκεία [... } γιά τόν κοινωνικό λεγχο μέσ τς θικοποίησης τν πολιτν του». Ποιά εναι λύση; ρωτον. Καί παντον: «Κατάργηση τώρα»! (λ. Σακελλάριος, πανεπιστημιακός, «λευθεροτυπία», 8.1.2009). Πρόκειται γιά συνθηματολογία φυσικά, προσδιοριζόμενη πό τό πνεμα καί τίς στοχοθεσίες τς ερωπαϊκς μετανεωτερικότητας καί τς σύμφυτης μέ ατήν Νέας ποχς.
Εναι βέβαια γεγονός, τι καί τό Μ.τ.Θ. νήκει στόν κπαιδευτικό προγραμματισμό τς Πολιτείας καί τν πιδιώξεών της καί χι στό ποιμαντικό ργο τς κκλησίας, σύμφωνα μέ τό πνεμα τν «διακριτν ρόλων» τους. Ποιό μως ταν μέχρι πρόσφατα τό πνεμα τς Πολιτείας; σκοπός το μαθήματος, πως προσδιορίσθηκε μέ τόν Ν. 1566/1985 καί τίς ποφάσεις 3338/1995 καί 2176/1998 το Συμβουλίου τς πικρατείας εναι: « φανέρωση τν ληθειν το Χριστο γιά τόν Θεό, γιά τόν κόσμο καί γιά τόν νθρωπο,   μ ύ η σ η  (σημ. Γ.Δ.Μ., ατό σημαίνει βιωματική συμμετοχή) τν μαθητν στίς σωτήριες λήθειες το Χριστιανισμο μέ τήν ρθόδοξη πίστη καί ζωή... βίωση τν ληθειν τς ρθόδοξης χριστιανικς πίστεως στίς  συγκεκριμένες περιστάσεις τς καθημερινς ζως το μαθητ, γιά νά βελτιώνεται συνεχς  «ν σοφί, λικί  καί χάριτι (Λουκ. 2, 52)», στε νά καταξιωθε «ες νθρωπον τέλειον, ες μέτρον λικίας το πληρώματος το Χριστο. (πρβλ. φεσ. 4, 13)». Ατά φυσικά, γράφθηκαν καί σχύουν γιά τούς ρθόδοξους Μαθητές, γιά τούς ποίους -καί κατά τό πουργεο- τό Μάθημα εναι «ποχρεωτικό».
ξ λλου, ναφορά στό παύλειο χωρίο τς πρός  φεσίους, βεβαιώνει τι τό μάθημα ντάχθηκε μμεσα μέν, λλά δραστικά, καί πό τήν Πολιτεία, στό κλίμα τς ποιμαντικς προοπτικς τς κκλησιαστικς κατήχησης, ναγνωριζόμενο tacite ς προέκταση το κατηχητικο ργου τς κκλησίας στόν χρο τς κπαίδευσης, μέ τίς προϋποθέσεις καί δυνατότητες το σχολείου.
λλά τό 2003 γινε ναδιατύπωση το «σκοπο» το Μ.τ.Θ., καθοριζόμενο –καί πάλι- πό τήν Πολιτεία (ΦΕΚ 303/13.3.2003). Διαβάζουμε λοιπόν: « διδασκαλία το Μ.τ.Θ. συμβάλλει Στήν πόκτηση γνώσεων γύρω πό τή χριστιανική πίστη καί τήν ρθόδοξη Χριστιανική παράδοση. Στήν προβολή τς ρθόδοξης πνευματικότητας ς τομικο καί συλλογικο βιώματος. Στήν κατανόηση τς χριστιανικς πίστης,  ς μέσου νοηματοδότησης το κόσμου καί τς ζως. Στήν παροχή  εκαιριν στούς μαθητές γιά θρησκευτικό προβληματισμό καί στοχασμό. Στήν κριτική πεξεργασία τν θρησκευτικν παραδοχν, ξιν, στάσεων. Στήν διερεύνηση το ρόλου πού παιξε καί παίζει Χριστιανισμός στόν πολιτισμό καί τήν στορία τς λλάδας καί τς Ερώπης. Στήν κατανόηση τς θρησκείας ς παράγοντα πού συντελε στήν νάπτυξη το πολιτισμο καί τς πνευματικς ζως. Στήν πίγνωση τς παρξης διαφορετικν κφράσεων τς θρησκευτικότητας. Στήν ντιμετώπιση τν κοινωνικν προβλημάτων καί τν μεγάλων συγχρόνων διλημμάτων. Στήν νάπτυξη νεξάρτητης σκέψης καί λεύθερης κφρασης. Στήν ξιολόγηση το Χριστιανισμο ς παράγοντα βελτίωσης τς ζως τν νθρώπων».
πικροτομε ξ λλου καί τά πογραμμισμένα «βασικά κριτήρια» γιά τήν κθεση τς διδακτικς λης: παιτούμενη στάση πέναντι στούς λλόπιστους, τούς τερόδοξους, τίς προβληματικές δεολογίες καί τά ντίστοιχα κινήματα: «γκυρη νημέρωση, νάλυση, ρμηνεία. Συμπαράθεση πόψεων (μερόληπτη καί ντικειμενική). Σεβασμός τν κπροσώπων τους. γωγή γιά μαρτυρία καί μολογία διάλογο (που ατός εναι δυνατός), καθώς καί γιά μυνα (που εναι ναπόφευκτο). ποφυγή προσβλητικν χαρακτηρισμν, ποτίμησης, περιφρόνησης, γελοιοποίησης,  πολεμικς καί φανατικς ντίθεσης».

Σημασία, λοιπόν, χει τι Πολιτεία ποδέχεται μέ ατά καί συνιστ τόν «μολογιακό» χαρακτήρα  το Μαθήματος, κόμη δέ καί Συνήγορος το Πολίτη (Διαμεσολάβηση, ρ. 2141/2005 περί τς ξομολογήσεως στά Σχολεα), πού παραδέχεται τι βάσει το Συντάγματος «δέν πάρχει λόγος νά εναι θρησκειολογικό, λλά μπορε κάλλιστα νά εναι μολογιακό, ρκε νά φήνει περιθώρια γιά τήν λεύθερη νάπτυξη τς προσωπικότητας τν μαθητν».

2. κκλησιαστική, λοιπόν, «κατήχηση» ς προσφορά τς ρθόδοξης πίστης καί παράδοσης γιά τήν μπέδωση τν ρθοδόξων μαθητν σ᾿  ατήν, προϋποτίθεται καί στήν κπαίδευση. Ατό μως φείλει νά γίνεται μέ τήν ντικειμενικότητα καί κριτική μέθοδο τς πιστήμης, ς προέκταση χι τς νοριακς κατήχησης, λλά τς καλλιεργούμενης στά Πανεπιστήμια θεολογικς πιστήμης. Τά πορίσματα τς δέσμευτης καδημαϊκς ρευνας μεταφέρονται τσι, στόν χρο τς πρωτοβάθμιας καί δευτεροβάθμιας κπαίδευσης, μέ τήν λευθερία καί νηφαλιότητα το πιστημονικο λόγου.
Τό Μάθημα προσφέρει τήν στορική πορεία καί παρουσία το Χριστιανισμο, καί εδικά τς ρθοδοξίας, τήν λατρεία, τήν τέχνη καί τήν ζωή της. προοπτική του εναι οκουμενική, λλ᾿ χι  οκουμενιστική, στό πνεμα δηλαδή τς Νέας ποχς καί τς Πανθρησκείας της. Τί σημαίνει οκουμενική; Ατονόητα τό Μάθημα θά παρουσιάσει, μέ τή μεγαλύτερη δυνατή μεροληψία, τό δυνηρό σχίσμα καί τήν διαφοροποίηση το δυτικο Χριστιανισμο πό τή μία καί διαίρετη χριστιανική ρχαιότητα, τόν Παπισμό, καί ,τι ατός σημαίνει, ς καί τήν προτεσταντική πολυδιάσπαση, χωρίς νά λείπει, φυσικά καί ατοκριτική γιά περβάσεις παραλείψεις κπροσώπων τς ρθόδοξης νατολς. ποστηριζόμενη καί πό ρθοδόξους μμονή στά νοντατό συμβαίνει καί στόν οκουμενικό Διάλογο) εναι παραπλανητική, διότι παραθεωρε τήν θλιβερή τραγικότητα το σχίσματος, ρση καί θεραπεία το ποίου εναι δυνατή, ταν συνειδητοποιηθον τά χωρίζοντα πού, ξελικτικά, πέφεραν τήν πνευματική καί πολιτιστική λλοτρίωση μεγάλου μέρους τς Χριστιανοσύνης καί τήν δημιουργία τς σημερινς Ερώπης. φαρμογή τς μεθόδου τς ποσιώπησης τς διαφορς,  πως νσαρκώθηκε στό διαβόητο βιβλίο τς στορίας τς ΣΤ΄ Δημοτικο, χι μόνο εναι ντιεπιστημονική, λλά καί παραπειστική, εσάγοντας κλίμα ξωπραγματικς μυθοπλασίας καί οκοδομώντας γνώση ναληθ καί γι᾿ ατό πικίνδυνη.
ξ λλου, ναφερόμενο τό Μάθημα στά θρησκεύματα (θρησκεες, πως συνήθως λέμε), δέν εναι δυνατόν νά μή διαφοροποιήσει τήν χριστιανική αθεντικότητα (πατερική ρθοδοξία) πό τήν θρησκεία. Βέβαια, πάντα κρίσιμος παραμένει τρόπος τς διδασκαλίας, πού εναι νεπίτρεπτο νά κτρέπεται σέ «θρησκευτικό ρητορισμό» θριαμβολογίας καί ατοδικαίωσης. Προσφέρουμε λλωστε, τήν πίστη καί παράδοση τν γίων καί χι τίς δικές μας λλοτριωμένες συχνά πεποιθήσεις καί πόψεις ς «ρθόδοξη» δεολογία.
Μετά λοιπόν πό ατά ναδύεται τό ρώτημα: Γιατί ο πρόσφατες παλινωδίες τς Πολιτείας; ς μή λησμονομε μως τήν εστοχη πισήμανση το σοφο Λάϊμπνιτς, τι «ν Γεωμετρία παιτοσε τρόπο ζως, θά τήν εχαμε  ποβάλει πό τήν σχολική κπαίδευση»! Ατό εναι τό πρίσμα θεώρησης το Μ.τ.Θ. πό τούς πολεμίους του. πολεμική –συνεπς- κατά το μολογιακο, κατά τά παραπάνω, χαρακτήρα το Μαθήματος ντιμάχεται τήν δια τήν πατερική ρθοδοξία, διότι νατρέπει ατόχρημα κάθε λλοτριωμένη χριστιανικότητα καί τήν στοχοθεσία τς Νέας ποχς, τήν ποία διακονον κόμη καί Κληρικοί καί Θεολόγοι μας, ν γνώσει ν γνοί. καθαρά ρθοδοξία  μως, προσφέρει μεγαλύτερες δυνατότητες ελικρινος συνάντησης καί διαλόγου μέ τά θρησκεύματα, π.χ. τό σλάμ, πό  σο κκοσμικευμένη δυτική χριστιανοσύνη.

3. Σ’ ατό τό σημεο προσκρούει, κριβς, προτεινόμενη, ντονα μάλιστα, θρησκειολογική μετασκευή το μαθήματός μας, δθεν γιά τήν πλουραλιστική κοινωνία μας. λλωστε, σέ ρθοδόξους μαθητές πευθύνεται τό μάθημα. Λησμονεται τσι, πιστημονική ρχή, τι κατανόηση τς τερότητας προϋποθέτει καλή γνώση το δίου καί οκείου, μέ βάση τήν ριστοτελική θεμελίωση τς γνωσιολογίας στίς ρχές τς μοιότητας καί τς ντίθεσης/διαφορς.
συνεχής μως τονισμός, εκαίρως καίρως, πό εδικούς, λλά δέξιους ρασιτέχνες το παιδευτικο χώρου, τς ναγκαίας θρησκειολογικς μεταρρύθμισης το Μαθήματος ποβλέπει βασικά στήν μεταρρύθμιση τν Θεολογικν Σχολν καί τελικά στήν ξωσή τους πό τόν χρο τς Κρατικς κπαίδευσης. Τό πρτο βμα σ᾿ ατήν τήν κατεύθυνση γινε μέ τήν νωτατοποίηση καί νάδειξη σέ πανεπιστημιακές σχολές τν τεσσάρων «κκλησιαστικν καδημιν», πού νοιξαν τόν δρόμο στήν διωτικοποίηση τς θρησκευτικς γωγς καί κπαίδευσης. (Καί ατό δέν χει σχέση μέ τήν κανότητα τν διδασκόντων σ’ ατές Συναδέλφων).

Προϋπόθεση τς θρησκειολογικς μεταρρύθμισης το Μ.τ.Θ. εναι, πως χει ποστηριχθε « ριζική λλαγή το χαρακτήρα τν Θεολογικν Σχολν» καί (ζητεται) «ετε παγωγή τους στίς ερύτερες παιδαγωγικές, ετε μετεξέλιξή τους σέ σχολές  νθρωπιστικν σπουδν». Ατό βέβαια πί δεκαετίες τώρα τό ποστηρίζουν καί Καθηγητές τν Σχολν μας. Πόσο δίκιο, λοιπόν, χει ερός Χρυσόστομος, ταν λέγει, τι «τόν αυτόν μή δικοντα, οδείς  παραβλάψαι δύναται» (PG 52, 459 π.)
φύση μως καί τό περιεχόμενο το Μ.τ.Θ.  καί θέση του στό κπαιδευτικό μας σύστημα σχετίζεται μεσα μέ τόν τύπο νθρώπου, πού πιδιώκει Παιδεία/κπαίδευσή μας, πού διαφορώντας γιά τήν στορική συνέχεια καί συνοχή τς κοινωνίας μας, στοχεύει, κατά τά φαινόμενα σέ μιά «κοινωνία οδέτερη» χωρίς ταυτότητα, χωρίς παραδόσεις, χωρίς στορία, χωρίς συλλογικά βιώματα, χωρίς μεταφυσική λπίδα» (Χρ.  Γιανναρς).
1. Μετά τόν μολογιακό, πό τίς παραπάνω προϋποθέσεις, διαίτερη σημασία χει καί θνικός χαρακτήρας το Μαθήματος, ναγνωριζόμενος καί ατός πό τό Σύνταγμά μας, πού ρίζει,  ς βούληση το θνους, τήν θική, πνευματική καί φυσική γωγή τν λλήνων, τήν νάπτυξη τς θνικς καί θρησκευτικς συνείδησης καί τήν διάπλασή τους σέ λεύθερους πολίτες (16,2). Τήν πρακτική διεύρυνση ατο το ατήματος προσφέρει τό ρθρο 1, παρ. 1α, το Ν., 1566/1985, μιλώντας γιά τήν δημιουργία πολιτν, πού νά «διακατέχονται πό πίστη πρός τήν πατρίδα καί τά γνήσια στοιχεα τς ρθόδοξης χριστιανικς παράδοσης». θνικός χαρακτήρας σύνολης τς σχολικς μας παιδείας προσκρούει βέβαια στό ρεμα το φυλετικο θνικισμο (19ος α.) καί το διεθνισμο (20ος α.), πού νοθεύουν τόν ταξικό καί ντιπαραταξιακό πατριωτισμό, στά ρια το σεβασμο τς τερότητας καί τς λευθερίας της. Ατό εναι, λλωστε, τό αθεντικό πνεμα το λληνισμο στήν διαιώνιά του πορεία. Σήμερα πειλή προέρχεται πό τήν καλλιεργούμενη ν(τ)εθνικότητα καί τίς σαφς ντεθνικές θεωρίες, πού εσάγονται μεθοδευμένα στόν χρο τς στορίας καί γενικότερα τς παιδείας. ρθοδοξία μως συνδέει ρμονικά τήν θνικότητα μέ τήν περεθνικότητα, διαίτερα στόν χρο τς λατρείας. Ατά πρέπει διαίτερα νά λαμβάνονται πόψη, γιά τήν κατανόηση τν ποιωνδήποτε αρνητικν συμπεριφορν ναντι το Μαθήματός μας.
διαίτερη σημασία το Μ.τ.Θ.  στήν καλλιέργεια το θνικο φρονήματος, πού εναι συγχρόνως περφυλετικό καί οκουμενικό, φαίνεται σέ βάθος καί πλάτος στήν προβολή καί ρμηνεία πό ατό το πολιτισμο μας σέ λες τίς ψεις του. Γι’ ατό ποκρούεται καί τό Μάθημά μας, μαζί μέ τήν στορία, πό κείνους πού κολουθον τήν ξωθεν χαρασσόμενη γραμμή το ντεθνισμο καί κατεργάζεται  τήν κθεμελίωση το θνους,  ς ρου καί ς φορέα συγκεκριμένου νοήματος. Στό πλαίσιο ατς  τς πολεμικς σχετικοποιονται καί βαθμηδόν πονοηματοδοτονται πίστη, στορία, πολιτισμός, παράδοση καί κάθε στοιχεο τς θνότητας καί θνικότητας. τεχνητή καί ξωθεν προωθούμενη πολυπολιτισμικότητα χει ς στόχους τά μαθήματα τν Θρησκευτικν, τς στορίας καί τν λληνικν (γλώσσα), διότι προβάλλουν καί νισχύουν τά κύρια συστατικά το θνους καί τς θνικότητάς μας. στάση, συνεπς, πέναντι στά μαθήματα ατά, διαίτερα στό Μ.τ.Θ., λέγχει τήν ποιότητα τς πολιτισμικς μας συνείδησης.
ρθόδοξη Θεολογία, πού προσφέρεται στήν κπαίδευση, εναι ρρηκτα συνδεδεμένη μέ τήν παγκόσμια στορία καί διαίτερα τήν λληνική. κκλησιαστική στορία λλωστε, εναι μέρος τς στορίας το πολιτισμο. χωρισμός τς Θεολογίας πό τήν στορία εναι ξένος πρός τήν λληνικότητα.
ξ λλου, εναι διανόητος κάθε διαχωρισμός τς στορίας καί το πολιτισμο πό τήν Θεολογία τς ρθοδοξίας καί το τρόπου ζως, πού παράγει. λη ζωή το θνους εναι διαποτισμένη πό τό πνεμα τς ρθοδοξίας, φο ρθοδοξία καί λληνικότητα, νωμένα σέ μία θεανθρώπινη νωση, εναι μεγέθη σύγχυτα μέν, λλά καί διαίρετα δέ. σχυρότερη πιβεβαίωση ατς τς εεργετικς γιά τό θνος νότητας λληνισμο καί ρθοδοξίας προκύπτει καί πό τόν θηριώδη γώνα τν Νεοεποχιτν, κόμη καί παγγελματιν Θεολόγων, γιά τόν διαχωρισμό τους, μέ τήν ποσύνδεσή μας πό τό Βυζάντιο καί τήν στορική καί πολιτιστική συνέχειά τους.
Γι᾿ ατό τό Μάθημά μας, πράγματι, δέν πρέπει νά χει στενά μολογιακό, οτε (μως) καί γενικά θρησκειολογικό χαρακτήρα, λλά κυρίως στορικό. Τό μάθημα νσαρκώνει καί κφράζει σύνολο τόν πολιτισμό μας καί βοηθ στήν κατανόηση τς θνικς μας παράδοσης. Προσφέρει τά ναγκαα ρμηνευτικά κλειδιά γιά τήν προσέγγιση καί βίωση το πολιτισμο μας (τοπωνύμια, ορτές, πανηγύρεις, θιμα καί λο τό περιεχόμενο το λαϊκο βίου καί τς θρησκείας).
2. Παράλληλα μως τό Μ.τ.Θ. συμβάλλει καί στήν παραγωγή πολιτισμο, πως λλωστε καί λη ρθοδοξία. πολιτισμός προϋποθέτει «τόν πολιτισμό τς ψυχς» κατά τόν Τόϋμπη. Λειτουργώντας σ’ ατό τό πλαίσιο, τό Μάθημά μας προβάλλει τίς σταθερές το πολιτισμο, πού διακρατον τήν θνική ταυτότητα μας καί τήν διοπροσωπία μας,  ς προϋπόθεση τς θνικς συνέχειάς μας στόν ραγδαα μεταβαλλόμενο κόσμο τς Νέας ποχς καί τς σοπεδωτικς Παγκοσμιοποίησης. Βοηθε τσι, στήν ποφυγή τς λιστικς συγχώνευσης καί διάλυσης στή νεοεποχίτικη πλανητική κοινωνία, καί τς μεταβολς τν Νέων μας σέ πλανητικούς νθρώπους, οκονομικές δηλ. μονάδες τς παγκόσμιας γορς. λλ’ ατό κριβς πιδιώκουν ο πολέμιοι το Μαθήματος. Διότι τό κύριο διαφοροποιητικό στοιχεο μας πέναντι στήν κατασκευαζόμενη νέα παγκόσμια κοινωνία, εναι ρθόδοξη παράδοσή μας, πως καί λων τν ρθοδόξων φυσικά. αθεντική  δέ, δηλ. ποστολική καί γιοπατερική ρθοδοξία, ποτέ δέν μπορε νά δημιουργήσει πνεμα μισαλλοδοξίας καί φανατισμο, διότι μαρτυρική συνείδηση πού δημιουργε, κφράζεται ς θυσία το ρθοδόξου γιά τούς λλους καί χι τό ντίθετο, τό ποο συνιστ μόνιμη πράξη τν δυνάμεων το κόσμου. ταν καί που πάρχουν ντίθετα δείγματα, πλούστατα, δέν πρόκειται γιά ρθοδοξία!
Τό Μ.τ.Θ. συνεπς, εναι μία δυνατότητα συνάντησης λης τς ερωπαϊκς νεολαίας  στήν ρχαία πολιτιστική νότητά της. Συμβάλλει τσι στήν πορεία πρός τήν ερωπαϊκή νότητα, μέ μιά σταθερή βάση. Ο ρθόδοξοι μαθητές, ξ λλου, θά σέβονται πολύ περισσότερο τούς πολιτισμούς τν εσερχομένων στό χρο μας Ξένων, σο περισσότερο μάθουν νά σέβονται τόν δικό τους πολιτισμό, δηγούμενοι σέ φιλικές καί φιλάνθρωπες σχέσεις μαζί τους.
Δέν πρέπει δέ νά λησμονεται, τι λληνορθόδοξος πολιτισμός, τόν ποο νσαρκώνει καί μεταδίδει τό Μάθημα τν Θρησκευτικν, βρίσκεται στή βάση το ερωπαϊκο πολιτισμο, συνδέοντας, τσι, καί τούς ρθοδόξους, λλά καί λη τήν Ερώπη, μέ τήν ταυτότητά της κατά τήν πρό το σχίσματος (11ος α.)  ποχή, παραπέμποντας στήν ρχαία νωμένη Ερώπη.
Βέβαια, δέν τρέφω ψευδαισθήσεις. Γνωρίζω, τι ο γευστοι τς ρθοδοξίας ς πατερικότητας, κούοντας τίς πισημάνσεις ατές, ασθάνονται φρικίαση. Ατό μως πού μέ τρομάζει, εναι τι πάρχουν καί Θεολόγοι, πού συμμερίζονται ατήν τή στάση. Καί γι᾿ ατούς μέν εχομαι « Θεός νά τούς φωτίσει», γιά μς δέ «καλόν γώνα»!













(Πηγή: orthros.gr)

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου