«Σπουδάσωμεν περί τῆς ζωῆς ἡμῶν...»

(῾Οσίου ᾿Εφραίμ τοῦ Σύρου «Λόγος ᾿Ασκητικός»)

᾿Ανεξάντλητο ἀδαμαντωρυχεῖο ἡ διδασκαλία τῶν ῾Οσίων ἀσκητῶν καί Πατέρων τῆς ᾿Εκκλησίας μᾶς προκαλεῖ καί μᾶς προσκαλεῖ σέ συνεχή ἐντρύφηση στή σοφία τῶν λόγων τους καί στό ὕψος τοῦ βίου τους. Πλοῦτος ἀδαπάνητος καί οἱ νουθεσίες τοῦ ὁσίου Πατρός ἡμῶν ᾿Εφραίμ τοῦ Σύρου στό ἔργο του «᾿Ασκητικά».
«῾Ο πόνος τοῦ νά λέγω μέ ἀναγκάζει, ἡ δέ ἀναξιότης μου μέ ἐπιτιμᾶ νά σιωπῶ», ξεκινᾶ τό κείμενό του ὁ ῞Οσιος, ὁ ὁποῖος συνέχεται ἀπό λύπη μεγάλη. «Τίς θέλει δώσει εἰς τούς ὀφθαλμούς μου πηγήν δακρύων, διά νά κλαύσω ἡμέραν καί νύκτα διά τήν ἀδράνειαν τῆς διδασκαλίας, ἥτις γίνεται ἐν ταῖς ἡμέραις ἡμῶν». Στενάζει ἡ ἀσκητική του καρδιά καί ἀδημονεῖ, διότι βλέπει χάσμα μέγα μεταξύ τῆς διδασκαλίας καί τῆς ἐφαρμογῆς τοῦ θείου Λόγου, πρωτίστως ἀπό ὅσους διδάσκουν, ἀλλά καί ἀπό ὅσους προσέρχονται νά διδαχτοῦν. Καί καθώς ὁ θεῖος Νόμος εἶναι αἰώνιος καί πάντα σύγχρονος, ἐπίκαιρη καί κινούμενη ἀπό πόνο καί ἀγάπη σύρεται ἡ γραφίδα τοῦ ῾Οσίου, ἀποστέλλουσα καί σ᾿ ἐμᾶς λόγους νουθεσίας, ἀναζητώντας μέ τόν παρακλητικό του τόνο ν᾿ ἀγγίξει τίς λεπτές χορδές τῆς φιλοτιμίας μας.

«Τίμιους λίθους καί πολυτελεῖς μαργαρίτες» ὀνομάζει τούς προγενεστέρους του Πατέρες, οἱ ὁποῖοι μέ τήν πολιτεία τους κατένυξαν καί δίδαξαν ὅσους βρέθηκαν πλησίον τους. ῾Ο βίος τους τόν Θεό ἐδόξασε καί τούς ἀνθρώπους στερέωσε στήν ἀρετή. Βλέποντας ὅμως τήν κατάσταση πού ἐπικρατεῖ στίς ἡμέρες του, διαπιστώνει μέ θλίψη· «Δέν γινώσκωμεν εἰς τί ἐκλήθημεν. ᾿Αναγινώσκοντες δέν ἐννοοῦμεν καί ἀκούοντες δέν προσέχωμεν». Αὐτός ὁ κίνδυνος ἐλλοχεύει ἐν πολλοῖς καί στίς ἡμέρες μας.
Πλῆθος βιβλίων καί ἐντύπων μᾶς προσφέρουν τό Λόγο τοῦ Θεοῦ, τό ῾Ιερό Εὐαγγέλιο, ἑρμηνευτικά κείμενα, πατερικά, ὅλα στή διάθεσή μας. ῾Ο προφορικός λόγος, τά κηρύγματα, οἱ συγκεντρώσεις μελέτης ῾Αγίας Γραφῆς, ἐλεύθερα καί πλούσια μᾶς παρέχονται στοχεύοντας στήν καλλιέργεια τῶν ψυχῶν μας. Οἱ νουθεσίες τῶν Γερόντων, τῶν πνευματικῶν μας πατέρων, κάθε τόσο μᾶς ἀπευθύνονται προσπαθώντας νά μᾶς χειραγωγήσουν εἰς ὁδόν σωτηρίας.
᾿Αλλά ἐμεῖς, πολλάκις, «δέν ἐννοοῦμεν», δέν ἀγωνιζόμαστε, δέν ὑπάρχει ἰκμάδα στόν ἀγρό τῆς ψυχῆς μας. ῾Ικανοποιούμαστε ἀπό τήν ἀκρόαση, τή συναναστροφή μέ πνευματικά πρόσωπα, τό νά ἐπισκεπτόμαστε τόπους ἱερούς καί προσκυνήματα. ῎Εχει γραφεῖ πώς «῾Η ἁγιότητα δέν εἶναι μεταδοτική», γι᾿ αὐτό καί ὁ ῞Οσιος ὑπογραμμίζει ὅτι «ἡ ἀόρατος ψυχή διά τῶν πράξεων τοῦ σώματος ὁρᾶται ποία τις εἶναι». Δέν ἀρκεῖ ἡ ἐπιθυμία...

῾Ο καθημερινός ἀγώνας ἐφαρμογῆς τοῦ θείου θελήματος μετασχηματίζει κάθε καλή πρόθεση σέ πράξη καί δίνει ἀληθή μαρτυρία περί τῆς πνευματικῆς μας καταστάσεως. «Προαπόστειλον τόν πλοῦτον σου εἰς τόν οὐρανόν, διά νά γίνῃς δεκτός εἰς τάς σκηνάς τῶν ἁγίων», συνεχίζει ὁ ὅσιος ᾿Εφραίμ, ὑπενθυμίζοντάς μας ὅτι ὁ Κύριος ἀναγνωρίζει ὡς δικούς Του ὄχι τούς ἀκροατές, ἀλλά τούς ποιητές τοῦ θελήματός Του.
῎Αν βέβαια ἡ ἀγαθότης τοῦ Κυρίου μᾶς τίμησε ὥστε νά Τοῦ δανείζουμε καί τά μέλη μας γιά τή διδασκαλία τοῦ Λόγου Του, τήν κατήχηση, τήν ἱεραποστολή, τή διάδοση τοῦ Εὐαγγελίου, τότε ἔτι περισσότερο «ἄς ἀθλήσωμεν νομίμως, ἄς καθαρισθῶμεν, ἀγαπητοί, ἵνα ἐνοικήσῃ ἐν ἡμῖν ὁ Θεός. ῎Ας μή βλασφημηθῇ δι᾿ ἡμᾶς τό ὄνομα τοῦ Θεοῦ». Αὐτό δυστυχῶς συμβαίνει, ὅταν ὁ τρόπος ζωῆς καί ἀναστροφῆς μας ἀναιρεῖ τά ὅσα διδάσκουμε. ῾Η σωτηρία μας περνᾶ μέσα ἀπό τήν ἐν ἀγάπῃ, ὑπομονῇ καί ταπεινοφροσύνῃ διακονία τῶν ἀδελφῶν μας. «Συγκοπιῶντες πρός ἀλλήλους ὁμοθυμαδόν καί νικῶντες θέλομεν καταισχύνει τόν ἀντίπαλον ἐχθρόν καί δοξάσει τόν Θεόν, καί τούς βλέποντας ἡμᾶς καί ἀκούσαντας περί ἡμῶν διά Χριστοῦ τοῦ Σωτῆρος ἡμῶν μεγάλως θέλομεν οἰκοδομήσει».
῾Ο δαπανήσας ὅλον τόν βίο του «προσευχαῖς καί νηστείαις» ῞Οσιος διερωτᾶται, ἐν φόβῳ Κυρίου, ἀναμετρώντας τό πλῆθος τῶν δωρεῶν Του· «Ποίαν ἀπολογίαν ἔχομεν ἐάν ἀμελήσωμεν, ἀδελφοί;... Φοβοῦμαι μήπως οἱ ἐπαινοῦντες ἡμᾶς ἐνταῦθα ἐκεῖ μυκτηρίσωσιν ἡμᾶς».
«Πολυπλασιάσωμεν» κατά τόν ὑμνωδό καί ἐμεῖς τάς ἀπείρους εὐεργεσίας καί τά τάλαντα πού μᾶς ἐνεπιστεύθη ἡ ᾿Αγάπη τοῦ Κυρίου. «῎Ας σπουδάσωμεν» κατά τόν ὅσιο ᾿Εφραίμ «νά γίνωμεν μιμηταί τῶν ἁγίων πατέρων· ἄς μή μείνωμεν κατώτεροι τῆς πολιτείας αὐτῶν». Εἰς δόξαν τοῦ Τριαδικοῦ Θεοῦ καί εἰς οἰκοδομήν πάντων...

᾿Ακυλίνα