Ἡ Αὐτοεκτίμηση πού βλάπτει τήν ψυχή…

  Προσέχετε τον εαυτό σας. Η πρόοδος στην πνευματική ζωή διακρίνεται με την ολοένα και περισσότερη συναίσθησι της μηδαμινότητός μας. Ενώ όσο αυξάνει η εκτίμησις του εαυτού μας σε κάτι, τόσο βαδίζουμε στην καταστροφή. Ο εχθρός θα το εκμεταλλευθή αυτό. Θα πλησιάση και θα επιχειρήση να πετάξη κανένα πετραδάκι στον δρόμο μας για να σκοντάψουμε. Μια ψυχή που δίνει στον εαυτό της αξία, μοιάζει με τον κόρακα του Αισώπου που ακούγοντας τις κολακείες της αλεπούς για την «ωραία» του φωνή, άνοιξε το στόμα και του έπεσε το τυρί…».
«Πόσο χρήσιμο θα ‘ταν να βρισκόταν κάποιος να σας κατηγορή. Να χαίρεσθε , αν ποτέ συμβή αυτό. Είναι πολύ επικίνδυνο να σας επαινούν όλοι και κανείς να μην σας λέει την αλήθεια. Είναι νομίζετε δύσκολο να πλανηθή ή να σκοντάψη κανείς; Απέχετε πολύ από το να θεωρήτε τον εαυτό σας άγιο και άξιο να συμβουλεύη τους άλλους;».
«Στο Κίεβο ασκήτευε κάποτε κάποιος με πολλή νηστεία και μόνωσι. Τον πολέμησε όμως ο εγωισμός και άλλα πάθη. Πήγε λοιπόν και εξωμολογήθηκε τους λογισμούς του στον μακαριστό στάρετς Παρθένιο. Εκείνος του έδωσε χρήματα και τον έστειλε στην αγορά λέγοντας:«Αγόρασε κρέας και φάγε το μπροστά στους άλλους». Ο ασκητής ακολούθησε την συμβουλή του στάρετς και όλοι οι πειρασμοί του φύγανε. Να πώς οι Πατέρες πολεμούσαν την υπερηφάνεια.Συχνά να ελέγχετε και σεις τον εαυτό σας στο σημείο αυτό. Γιατί δεν είναι μικρή συμφορά… Λένε ότι η υπερηφάνεια είναι κλέφτης που βρίσκεται μέσα στο σπίτι. Έρχεται συχνά σε συνεννόησι με τους εξωτερικούς κλέφτες , τους ανοίγει πόρτες και παράθυρα, κι εκείνοι μπαίνουν και αρπάζουν κάθε θησαυρό».
 «Αγωνισθήτε, ενώ συναναστρέφεσθε με άλλους και φροντίζετε για τις βιοτικές υποθέσεις, συγχρόνως να σκέπτεσθε τον Θεό και να έχετε την συναίσθησι ότι βρίσκεται κοντά σας και σας κατευθύνει σύμφωνα με το άγιό Του θέλημα. Έτσι δεν θα διασπάσθε στην εσωτερική σας εργασία. Η διάσπασις είναι η πρώτη επιτυχία του διαβόλου.Η δεύτερη επιτυχία του είναι η προσκόλλησις της καρδιάς σε κάτι το γήινο και η αιχμαλωσία των αισθημάτων και των σκέψεων σ’ αυτό. Αυτή είναι χειρότερη επιτυχία του εχθρού.Προσπαθήστε ν’ αποδεσμεύεσθε από κάθε αιχμαλωσία της καρδιάς και από κάθε διάσπασι της εσωτερικής σας εργασίας. Ο τρόπος είναι ένας: Να μην απομακρύνεται η προσοχή από τον Κύριο και την συναίσθησι της παρουσίας Του.Οι υπερβολές δεν οδηγούν ποτέ σε καλό. Το πρώτο βήμα για την υπερηφάνεια είναι η κενοδοξία , η πεποίθησις δηλαδή ότι είμαι κάτι. Το δεύτερο είναι η οίησις, η συναίσθησις δηλαδή του ότι όχι απλώς είμαι κάτι, αλλά κάτι σπουδαίο ενώπιον Θεού και ανθρώπων. Από την κενοδοξία και την οίησι γεννιέται πλήθος υπερήφανων λογισμών, βδελυκτών στον Θεό. Η αυτογνωσία και η βίωσι της μηδαμινότητός μας μπορεί εδώ να βοηθήση. Συχνά ας φέρνουμε στην μνήμη μας σφάλματα του παρελθόντος και ας κατακρίνουμε τον εαυτό μας γι΄ αυτά».

Ἡ ζωή τοῦ σώματος. Τά ὄργανα καί οἱ ἀνάγκες τοῦ σώματος. Ἡ φροντίδα γιά τό σῶμα.

ΠΟΣΑ ερωτήματα σου προκάλεσαν τα δυο προηγούμενα γράμματά μου! Αποδεικνύεται έτσι πως είσαι μια μαθήτρια εύστροφη, επιμελής και δεκτική, πράγμα που εγγυάται την επιτυχία σου.
Από δω κι εμπρός θα σου γράφω με μεγαλύτερη προθυμία. Δεν θα σου απαντήσω , όμως, σε όλα από τώρα. Αυτή τη φορά θ’ ασχοληθώ με το ζήτημα που σε απασχολεί περισσότερο. Γράφεις: “Όσα λέτε για τις πλευρές ,τις δυνάμεις και τις ανάγκες της ανθρώπινης φύσεως, , με οδηγούν στο εσωτερικό του εαυτού μου. Κοιτάω, λοιπόν, μέσα μου. Κάτι βλέπω, αλλά το μεγαλύτερο μέρος του εσωτερικού μου κόσμου είναι άλλοτε συγκεχυμένο και δυσδιάκριτο, άλλοτε εντελώς αόρατο και απρόσιτο. Θα ‘θελα πολύ να μάθω για την πνευματική , τη διανοητική και τη σωματική πλευρά του ανθρώπου, τις ανάγκες καθεμιάς και τον τρόπο με τον οποίο ικανοποιούνται αυτές οι ανάγκες. Θέλω πολύ να κρατήσω τον εαυτό μου στο επίπεδο της ανθρώπινης αξίας, έτσι όπως  την καθόρισε ο Δημιουργός”.
Θαυμάσια! Έφτασες στις απαρχές της ζωής μας. Η εξέταση τους θα είναι το αντικείμενο της συζητήσεώς μας από δω και πέρα. Γιατί δεν θα μπορούσε, βέβαια, ο άνθρωπος να ζει διαφορετικά, παρά μόνο με τον τρόπο που καθορίστηκε κατά τη δημιουργία του, με τον τρόπο που ταιριάζει στη φύση του. Εφόσον , λοιπόν, αποδεχθούμε κάποιες λογικές και αναμφισβήτητες αρχές ως προς τη φύση και τη συγκρότηση του ανθρώπου, τότε θα έχουμε ασφαλή δεδομένα για το πώς οφείλει να ζει.
Νομίζω ότι πολλοί δεν ζουν τη ζωή που πρέπει, γιατί πιστεύουν πως οι κανόνες της δεν απορρέουν από τον ίδια τη φύση του ανθρώπου, αλλά έχουν επιβληθεί από εξωτερικούς παράγοντες. Γι’ αυτό τους απορρίπτουν και τους παραβαίνουν. Αλλά δεν έχουν δίκιο. Άκουσέ με  προσεκτικά.
Το σώμα αποτελείται από διάφορα όργανα. Κάθε όργανο εκπληρώνει μιάν αποστολή αναγκαία για τη ζωή του σώματος. Υπάρχουν τρία κύρια συστήματα: 1) Toθρεπτικό- συντηρητικό σύστημα. Περιλαμβάνει πέντε υποσυστήματα: το πεπτικό, το αναπνευστικό, το καρδιαγγειακό, το λεμφικό και το ενδοκρινικό. Η λειτουργία όλων αυτών των συστημάτων αποσκοπεί στη συντήρηση του σώματος. 2) Το μυοσκελετικό σύστημα. Η λειτουργία του εξασφαλίζει  την εσωτερική κίνηση των οργάνων και την εξωτερική κίνηση των μελών του σώματος. 3) Το νευρικό σύστημα. Αποτελείται από τον εγκέφαλο, τον νωτιαίο μυελό, τα γάγγλια και τα νεύρα, που διαπερνούν ολόκληρο το σώμα. Η λειτουργία τους καθορίζει τις κινήσεις και τις αισθήσεις του σώματος.
Όταν η λειτουργία και η αλληλεξάρτηση των παραπάνω τριών συστημάτων είναι ομαλή, τότε το σώμα είναι υγιές και η ζωή δεν κινδυνεύει. Όταν, όμως, η ομαλότητα αυτή διαταράσσεται, τότε το σώμα αρρωσταίνει και η ζωή διατρέχει κίνδυνο.
Κάθε σύστημα έχει τις δικές του ειδικές ανάγκες , που απαιτούν πιεστικά ικανοποίηση. Οι ανάγκες του θρεπτικού –συντηρητικού συστήματος είναι η τροφή , το νερό, ο αέρας και ο ύπνος. Η ανάγκη του μυοσκελετικού συστήματος είναι η τάση των μυών. Αυτό το αισθανόμαστε όταν μένουμε ακίνητοι για μεγάλο διάστημα: Αμέσως μετά γεννιέται η ανάγκη της κινήσεως , που μας ωθεί να περπατήσουμε ή να κάνουμε κάποιαν εργασία. Η ανάγκη, τέλος, του νευρικού συστήματος είναι η , μέσα σε φυσιολογικά πλαίσια, διέγερση των νεύρων όλου του σώματος , και ειδικά των πέντε αισθήσεών του, με τις οποίες ο άνθρωπος έρχεται σε επαφή με τον εξωτερικό κόσμο.
¨Όλα αυτά, όπως βλέπεις, έχουν να κάνουν με το σώμα. Με την ψυχή φαίνονται άσχετα. Και όμως, λόγω της στενής συνάφειάς τους, όλες οι ανάγκες του σώματος θεωρούνται ανάγκες και της ψυχής. Γι’ αυτό λέμε- η ψυχή μας το λέει, όχι το σώμα- “Θέλω να φάω, να πιω, να κοιμηθώ”, “Χρειάζομαι κίνηση, περπάτημα, δουλειά”, “θέλω να δω, ν’ ακούσω ”, κλπ . Η ψυχή, έχοντας οικειοποιηθεί τις ανάγκες του σώματος, θεωρεί την ικανοποίησή τους δική της υπόθεση, κι έτσι ενδιαφέρεται για φαγητό, ύπνο, ενδυμασία, κατάλυμα και άλλα παρόμοια. Με κάθε πρόσφορο τρόπο , λοιπόν, η ψυχή φροντίζει για την άνεση του σώματος , ώστε να μην την ενοχλεί με τις διάφορες απαιτήσεις του.
Τα τρία συστήματα που ανέφερα, συνιστούν τη σωματική πλευρά του ανθρώπου και της ζωής του. Και στην πλευρά αυτή, ωστόσο, δεν είναι το καθετί αποκλειστικά σωματικό, δηλαδή σαρκικό και αισθητηριακό. Μόνο το θρεπτικό σύστημα αφορά καθαρά το σώμα, μολονότι κι αυτό ακόμα έχει προσαρμόσει τη λειτουργία του, έτσι ώστε να υπηρετεί ψυχικές ανάγκες. Τα όργανα της κινήσεως και της αφής υπηρετούν περισσότερο την ψυχή παρά το σώμα. Και το όργανο του λόγου, που  βρίσκεται έξω από το συγκρότημα των άλλων οργάνων, υπηρετεί αποκλειστικά την ψυχή.
Η ζωή του ανθρώπου είναι αυτονόητα μονόπλευρη, και επομένως αφύσικη, όταν αυτός έχει ως κύριο σκοπό του και πρωταρχικό μέλημά του την ικανοποίηση των φυσικών αναγκών του σώματος , παραμελώντας τις ανάγκες του πνεύματος, για τις οποίες δεν μιλήσαμε ακόμα. Σ’ αυτή την περίπτωση κάθε φυσική ανάγκη διακλαδίζεται σ’ ένα πλήθος επιμέρους αναγκών, που εδραιώνονται με τη συνήθεια, εμφανίζοντας συνάμα μια τάση εξερευνήσεως ποικίλων τρόπων και μέσων ικανοποιήσεως των αναγκών αυτών. Πάρε για παράδειγμα το φαγητό ή το ποτό ή την ενδυμασία. Τί πιο βασικά απ’ αυτά τα πράγματα!
Βλέπουμε , λοιπόν, ότι δεν είμαστε ελεύθεροι, γιατί ακατάπαυστα τρέχουμε πίσω από ανάγκες, ζητώντας την ικανοποίησή τους. Και μαζί μ’ εμάς, αναρίθμητοι άλλοι κάνουν ακριβώς το ίδιο πράγμα. Το πνεύμα των ανθρώπων, που ζουν έτσι, αναπόφευκτα λιμοκτονεί, αν δεν έχει ολότελα νεκρωθεί, αδρανήσει και βυθιστεί στην ηδυπάθεια.
Σκέψου τα όλα αυτά , αν θέλεις. Στο επόμενο γράμμα μου θα μιλήσουμε για το νου.

«Από το βιβλίο: «ΟΣΙΟΥ ΘΕΟΦΑΝΟΥΣ ΤΟΥ ΕΓΚΛΕΙΣΤΟΥ
Ο ΔΡΟΜΟΣ ΤΗΣ ΖΩΗΣ
γράμματα σε μια ψυχή»
ΕΚΔΟΣΗ ΤΕΤΑΡΤΗ
ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΠΑΡΑΚΛΗΤΟΥ
ΩΡΩΠΟΣ ΑΤΙΙΚΗΣ 2000


Σελ. 23-27

 http://eisdoxantheou-gk.blogspot.gr/2013/10/blog-post_1820.html

ΣΑΡΑΚΟΣΤΗ:Ἡ ζωὴ στὸ σπίτι (Ὁσίου Θεοφάνους τοῦ Ἐγκλείστου)

Ὁσίου Θεοφάνους τοῦ Ἐγκλείστου
Σαρακοστή: Ἡ ζωὴ στὸ σπίτι
.            Στὶς Σαρακοστὲς καλὸ εἶναι νὰ γνωρίζεις μόνο ἐκκλησία καὶ σπίτι, τίποτ’ ἄλλο. Φτάνεις, λοιπόν, στὸ σπίτι. Τί θὰ κάνεις ἐκεῖ; Θὰ ἀγωνιστεῖς μ’ ὅλη σου τὴν δύναμη νὰ διατηρήσεις τὴν προσήλωση τοῦ νοῦ καὶ τῆς καρδιᾶς στὸν Κύριο. Ἀμέσως μετὰ τὴν ἐκκλησία, τρέξε στὸ δωμάτιό σου καὶ κάνε ἀρκετὲς μετάνοιες, ζητώντας εὐλαβικὰ ἀπὸ τὸν Θεὸ νὰ σὲ βοηθήσει, ὥστε νὰ ἀξιοποιήσεις τὸν χρόνο τῆς παραμονῆς σου στὸ σπίτι μὲ τρόπο ὠφέλιμο γιὰ τὴν ψυχή σου. Ὕστερα κάθησε καὶ ξεκουράσου γιὰ λίγο. Ἀλλὰ καὶ τότε μὴν ἀφήνεις τοὺς λογισμούς σου νὰ ξεστρατίζουν. Διώχνοντας κάθε σκέψη, ἐπαναλάμβανε νοερὰ τὴν εὐχή: “Κύριε Ἰησοῦ Χριστέ, ἐλέησόν με! Κύριε Ἰησοῦ Χριστέ, ἐλέησόν με!”. Ἀφοῦ ξεκουραστεῖς πρέπει ν’ ἀσχοληθεῖς μὲ κάτι, εἴτε προσευχὴ εἴτε ἐργόχειρο. Τί ἐργόχειρο θὰ κάνεις δὲν ἔχει σημασία· ξέρεις ἤδη τί σοῦ ἀρέσει. Εἶναι, βλέπεις, ἀδύνατο νὰ ἀσχολεῖσαι ὅλη τὴν ὥρα μὲ πνευματικὰ πράγματα· χρειάζεται νὰ ἔχεις καὶ κάποιο εὐχάριστο ἐργόχειρο.Μ’ αὐτὸ θὰ καταπιάνεσαι, ὅταν ἡ ψυχή σου εἶναι κουρασμένη, ὅταν δὲν ἔχεις τὴν δύναμη νὰ διαβάσεις ἢ νὰ προσευχηθεῖς. Ἄν, βέβαια, οἱ πνευματικές σου ἐνασχολήσεις πηγαίνουν καλά, τὸ ἐργόχειρο δὲν εἶναι ἀπαραίτητο. Ἐκπληρώνει μόνο τὴν ἀνάγκη ἀξιοποιήσεως τοῦ χρόνου, ποὺ ἀλλιῶς θὰ σπαταλιόταν σὲ ἀπραξία. Καὶ ἡ ἀπραξία εἶναι πάντα ὀλέθρια, πολὺ περισσότερο ὅμως στὸν καιρὸ τῆς νηστείας.
.            Πῶς πρέπει νὰ προσεύχεται κανεὶς στὸ σπίτι; Σωστὰ σκέφθηκες ὅτι τὴν Σαρακοστὴ ὀφείλουμε νὰ προσθέτουμε κάτι στὸν συνηθισμένο κανόνα προσευχῆς. Νομίζω, ὡστόσο, πὼς ἀντὶ νὰ διαβάζεις περισσότερες προσευχὲς ἀπὸ τὸ Προσευχητάρι, εἶναι καλύτερο ν’ αὐξήσεις τὴν διάρκεια τῆς ἄμεσης ἐπικοινωνίας σου μὲ τὸν Κύριο. Κάθε μέρα, πρὶν ἀρχίσεις καὶ ἀφοῦ τελειώσεις τὴν ὀρθρινὴ καὶ βραδυνὴ ἀκολουθία, νὰ ἀπευθύνεσαι μὲ δικά σου λόγια στὸν Κύριο, τὴν Ὑπεραγία Θεοτόκο καὶ τὸν φύλακα ἄγγελό σου, εὐχαριστώντας τους γιὰ τὴν προστασία τους καὶ παρακαλώντας τους γιὰ τὴν ἱκανοποίηση τῶν πνευματικῶν σου ἀναγκῶν. Ζήτα τους νὰ σὲ βοηθήσουν, ὥστε, πρῶτα ἀπ’ ὅλα νὰ γνωρίσεις τὸν ἑαυτό σου, νὰ ἀποκτήσεις αὐτογνωσία καί, ὅταν τὴν ἀποκτήσεις, νὰ σοῦ χαρίσουν ζῆλο καὶ δύναμη, ὥστε νὰ θεραπεύσεις τὶς πληγὲς τῆς ψυχῆς σου. Ζήτα τους, ἀκόμα, νὰ γεμίσουν τὴν καρδιά σου μὲ τὸ αἴσθημα τῆς ταπεινώσεως καὶ τῆς συντριβῆς. Ἡ ταπείνωση εἶναι ἡ πιὸ εὐάρεστη στὸν Θεὸ θυσία. Ἔτσι νὰ προσεύχεσαι. Μὴν ἐπιβάλεις, ὅμως, στὸν ἑαυτό σου ἕνα προσευχητικὸ κανόνα μακρὺ καὶ βαρύ, ἕνα κανόνα ποὺ θὰ ὑπερβαίνει τὰ μέτρα τῶν ψυχοσωματικῶν σου δυνάμεων καὶ θὰ σὲ καταβάλλει. Καλύτερα εἶναι νὰ προσεύχεσαι συχνότερα στὴν διάρκεια τῆς ἡμέρας καί, ὅταν ἀσχολεῖσαι μ’ ὁποιαδήποτε ἄλλη ἐργασία, νὰ ἔχεις τὸν νοῦ σου στὸν Θεό.
.            Μετὰ τὴν προσευχή, διάβαζε γιὰ λίγο μὲ αὐτοσυγκέντρωση. Ἡ μελέτη δὲν ἀποσκοπεῖ στὸ φόρτωμα τοῦ μυαλοῦ σου μὲ διάφορες πληροφορίες καὶ γνώσεις, ἀλλὰ στὴν ψυχική σου ὠφέλεια καὶ ἐποικοδομή. Γι’ αὐτὸ δὲν χρειάζεται νὰ διαβάζεις πολλά. Διάβαζε ὅμως μὲ προσοχὴ μεγάλη καὶ μὲ καρδιακὴ συμμετοχή.
.            “Τί νὰ διαβάζω;”, θὰ μὲ ρωτήσεις. Μόνο πνευματικὰ βιβλία, φυσικά. Ἡ προσεκτικὴ ἀνάγνωση τέτοιων βιβλίων ἐμπνέει τὴν ψυχὴ περισσότερο ἀπ’ ὁ,τιδήποτε ἄλλο. Ἂν πάντως, στὴν διάρκεια τῆς μελέτης γεννιέται ὁ πόθος τῆς προσευχῆς, ν’ ἀφήνεις τὸ βιβλίο καὶ νὰ προσεύχεσαι.
.            Θὰ διαβάζεις, λοιπόν, θὰ προσεύχεσαι, θὰ κάνεις μετάνοιες. Καὶ μ’ ὅλα αὐτά, ὡστόσο, δὲν θὰ μπορέσεις νὰ κρατήσεις τὸν νοῦ καὶ τὴν καρδιά σου σὲ κατάσταση συνεχοῦς καὶ ἔντονου ἀγώνα. Εἶναι ἀναπόφευκτο νὰ κουράζεσαι. Τότε, ὅπως σοῦ εἶπα, θὰ ἀσχολεῖσαι μὲ κάποια πρακτικὴ ἐργασία.
.            Σκέφτεσαι, καθὼς μοῦ γράφεις, νὰ μειώσεις τὴν ποσότητα τοῦ καθημερινοῦ σου φαγητοῦ. Σωστὴ κι ὠφέλιμη ἡ σκέψη σου· σωστή, γιατί τὸ σῶμα, ποὺ μὲ τὶς παρεκτροπές του σὲ ἀναγκάζει νὰ μετανοεῖς, ὀφείλει νὰ καταβάλει στὴν διάρκεια τῆς Σαρακοστῆς τοὺς μόχθους ποὺ τοῦ ἀναλογοῦν· καὶ ὠφέλιμη, γιατί μὲ τὴν νηστεία τὸ σῶμα δουλαγωγεῖται, ὁ νοῦς καθαρίζεται, ἡ καρδιὰ μαλακώνει, τὰ πάθη νεκρώνονται. Μόνο μὴν τὸ παρακάνεις. Ἤδη τρῶς τόσο λίγο. Πρέπει νὰ ἔχεις δυνάμεις, γιὰ νὰ στέκεσαι στὴν ἐκκλησία καὶ γιὰ ν’ ἀγωνίζεσαι στὸ σπίτι. Κοίτα νὰ τρῶς τόσο, ὅσο χρειάζεται γιὰ νὰ μὴν ἐξασθενήσεις.
.            Καλὸ θὰ ἦταν ἐπίσης, νὰ μείωνες λίγο τὸν χρόνο τοῦ ὕπνου καὶ τῆς ἀναπαύσεώς σου. Εἶναι μία θυσία γιὰ σένα, ἀλλὰ κάθε λογῆς θυσία ταιριάζει σ’ αὐτὴ τὴν περίοδο.
.            Καὶ μὲ τὶς συζητήσεις τί θὰ γίνει; Τὴν Σαρακοστὴ τουλάχιστον, οἱ συζητήσεις μὲ τοὺς ἄλλους ἂς περιοριστοῦν σὲ πνευματικὰ θέματα. Ἀκόμα καλύτερες εἶναι οἱ κοινὲς πνευματικὲς ἀναγνώσεις, ποὺ δίνουν ἀφορμὲς γιὰ τὴν ἀνταλλαγὴ ἐποικοδομητικῶν σκέψεων καὶ γιὰ τὴν ἐξαγωγὴ ὠφέλιμων συμπερασμάτων. Κατάλληλοι γι’ αὐτὸ τὸν σκοπὸ εἶναι οἱ Βίοι τῶν Ἁγίων.
Ἀρκετὰ ἔγραψα. Θὰ προσθέσω ὅ,τι ἄλλο χρειάζεται ἀργότερα.
 Ἀπὸ τὸ βιβλίο:
«Ο ΔΡΟΜΟΣ ΤΗΣ ΖΩΗΣ»
– γράμματα σὲ μία ψυχή
Ἱ. Μ. Παρακλήτου, Ὠρωπὸς Ἀττικῆς,
β´ ἔκδ., 2006, κεφ. 33, σελ. 145-148

Πῶς νά ἀντιμετωπίζουμε τήν συκοφαντία (Ὁσίου Θεοφάνους τοῦ Ἐγκλείστου)

 Σας συκοφάντησαν. Δεν είστε ένοχος. Οφείλετε, ωστόσο, να υπομείνετε τη συκοφαντία μεγαλόψυχα. Και η υπομονή σας αυτή θα είναι ο κανόνας, το θεραπευτικό επιτίμιο, για παράπτωμα που διαπράξατε και για το οποίο είστε ένοχος. Μέσα στη συκοφαντία, επομένως, είναι κρυμμένο το έλεος του Θεού…

Μολονότι δεν είναι εύκολο, πρέπει οπωσδήποτε να συμφιλιωθείτε με τους συκοφάντες σας. Με μίσος στην καρδιά, δεν μπορεί να σωθεί κανείς. Γι΄αυτό οφείλουμε να αντιδρούμε με αυταπάρνηση στα εμπαθή αισθήματά μας. Έτσι εξαφανίζονται και οι θλίψεις. Η εμπάθεια, βλέπετε, είναι που γεννάει τη θλίψη.

 Γνωρίζω πόσο δύσκολα υποφέρεται η συκοφαντία. Είναι λάσπη -μα λάσπη ιαματική. Υπομονή! Αργά ή γρήγορα θα λήξει η δοκιμασία. Ο Γιατρός των ψυχών θα αφαιρέσει το τσουχτερό κατάπλασμα…

 Συκοφαντούσαν και τον Κύριο: «Ιδού άνθρωπος φάγος και οινοπότης, τελωνών φίλος και αμαρτωλών» (Ματθ. 11:19). «Δαιμόνιον έχει και μαίνεται» (Ιω. 10:20). Τι μεγάλη δόξα, να μετέχουμε στα παθήματα του Χριστού!

 Σηκώστε ταπεινά κι αγόγγυστα το σταυρό σας. Μη λιποψυχείτε. Αν η συνείδησή σας δεν σας κατακρίνει, μπορείτε να υψώνετε πάντα με θάρρος το βλέμμα σας στο Θεό και να στέκεστε με παρρησία μπροστά Του. Τι πιο σπουδαίο απ’ αυτό;…

 Να ζείτε και να φέρεστε φυσιολογικά. Το πώς σας βλέπουν οι άλλοι να μην το λογαριάζετε. Μόνο του Θεού η κρίση έχει βαρύτητα, ως αλάθητη. Εμείς οι άνθρωποι δεν γνωρίζουμε καλά-καλά ούτε τον ίδιο μας τον εαυτό, πολύ περισσότερο τον πλησίον.

Οσίου Θεοφάνους του Εγκλείστου

*** *** ***

Διαβάζουμε από το βιβλίο «Χειραγωγία στην Πνευματική Ζωή,

Ιεράς Μονής Παρακλήτου,

Εκδ. ε΄, 2005, σ. 18-19

ΕΝΟΡΙΑΚΑ ΝΕΑ

Μηνιαία Έκδοση Ενορίας

Αγίου Γεωργίου – Αγίου Αντωνίου

Κανόνας προσευχῆς. Οἱ Ψαλμοί. Τό κομποσχοίνι.

ΖΗΤΑΣ κάποιον κανόνα προσευχής. Ναι, είναι καλό να έχουμε έναν τέτοιο κανόνα λόγω της αδυναμίας μας, ώστε αφενός να μην υποκύπτουμε στην οκνηρία και αφετέρου να συγκρατούμε τον ενθουσιασμό μας σε όρια συνετά. Όλοι οι μεγάλοι εργάτες της προσευχής τηρούσαν έναν προσευχητικό κανόνα. Άρχιζαν πάντα με τις καθιερωμένες προσευχές. Αν στη διάρκειά τους κάποια προσευχή ανασκιρτούσε μόνη της από την καρδιά τους, άφηναν τις άλλες και προσεύχονταν μ’ αυτήν. Το ίδιο ας κάνουμε κι εμείς. Οι προκαθορισμένες προσευχές χρειάζονται για να μας βάλουν στο δρόμο της προσευχής. Δίχως αυτές, δε θα ξέραμε καν πώς να προσευχηθούμε και θα μέναμε μακριά από τον Θεό.
Δεν χρειάζεται , πάντως , να χρησιμοποιεί κανείς όλες τις προσευχές που είναι γραμμένες στα διάφορα προσευχητάρια. Είναι προτιμότερο να περιορίζεται σ’ έναν μικρό αριθμό προσευχών, που θα τις κάνει με νου προσεκτικό και θερμή καρδιά, παρά να διαβάζει στα πεταχτά πλήθος προσευχών από βιβλία. Είναι δύσκολο, βλέπεις, να διατηρηθεί αναμμένη η φλόγα του προσευχητικού ζήλου με τη χρήση πολυάριθμων προσευχών.
Νομίζω πως οι ορθρινές και εσπερινές ακολουθίες, που περιέχονται στα λειτουργικά βιβλία της Εκκλησίας μας και σε άλλα ορθόδοξα προσευχητάρια, σου φτάνουν. Προσπάθησε μόνο να τις διαβάζεις κάθε φορά με απόλυτη προσοχή και ανάλογα συναισθήματα. Για να το κατορθώσεις ευκολότερα, αφιέρωσε λίγο από τον ελεύθερο χρόνο σου σε σχετική προετοιμασία. Διάβασε όλες τις προσευχές, μιά-μιά ξεχωριστά. Μελέτησέ τες, κατανόησέ τες, βίωσέ τες. Έτσι, όταν θα τις λες την ώρα της προσευχής, θα γνωρίζεις τα ιερά νοήματα και αισθήματα που κλείνουν μέσα τους. Προσευχή δεν είναι η απλή απαγγελία κάποιων προσευχητικών κειμένων, αλλά η αφομοίωση και βίωση του περιεχομένου τους. Η προσευχή πρέπει να βγαίνει από το νου και την καρδιά μας.
Αφού διαβάσεις και βιώσεις τις προσευχές, προσπάθησε να τις απομνημονεύσεις. Έτσι δεν θα χρειάζεται κάθε φορά, πριν προσευχηθείς , να ψάχνεις για Προσευχητάρι και για φως. Όταν θα προσεύχεσαι πάλι, η προσοχή σου δε θα διασπάται από τα αντικείμενα του χώρου. Με κλειστά μάτια, θα διατηρείς ευκολότερα τη νοερή επαφή σου με τον Θεό. Θα το διαπιστώσεις μόνη σου, αν το κάνεις.
Ύστερ’ απ’ αυτή την προετοιμασία, το πρώτο πράγμα που πρέπει να επιδιώκεις, αρχίζοντας την προσευχή, είναι η φύλαξη του νου από την άσκοπη περιπλάνηση και της καρδιάς από την ψυχρότητα. Φρόντισε με κάθε τρόπο να διατηρείς τη νοερή προσοχή και την καρδιακή θέρμη . Κάνε και όσες μετάνοιες μπορείς, λέγοντας παράλληλα την ευχή του Ιησού ή κάποιαν άλλη σύντομη προσευχή. Οι μετάνοιες θα παρατείνουν λίγο τον χρόνο της προσευχής σου, θα αυξήσουν όμως τη δύναμή της. Μετά την καθιερωμένη ορθρινή ακολουθία, να απευθύνεσαι με δικά σου λόγια στον Θεό, ζητώντας Του συγχώρηση για τα αθέλητα ξεστρατίσματα του νου σου και θέτοντας στα χέρια Του τον εαυτό σου.
Στο διάστημα της ημέρας, η μνήμη του Θεού, για την οποία τόσες φορές μιλήσαμε, διατηρείται ανεξάλειπτη με την προσευχή. Θα ήταν, λοιπόν, καλό να αποστήθιζες πέρα από την γνωστή ευχή του Ιησού, ορισμένους Ψαλμούς και να τους έλεγες κάπου-κάπου στη διάρκεια ή σε διαλείμματα της εργασίας σου. Πρόκειται για μια αρχαία χριστιανική συνήθεια, που αναφέρεται και περιλαμβάνεται στους κανόνες των μεγάλων οσίων Παχωμίου και Αντωνίου.
Αφού περάσεις έτσι την ημέρα, κάνε τη βραδινή ακολουθία σου με μεγαλύτερη επιμέλεια και αυτοσυγκέντρωση. Και αφού αναθέσεις πάλι στον Κύριο τον εαυτό σου για το διάστημα της νύχτας, κοιμήσου, ψιθυρίζοντας πάντα την ευχή ή έναν ψαλμό.
Θ’ αναρωτιέσαι ποιους ψαλμούς πρέπει ν’ αποστηθίσεις. Μα εκείνους που κατανύσσουν περισσότερο την καρδιά σου. Εσύ θα κάνεις την επιλογή. Ενδεικτικά μόνο αναφέρω το «Ελέησόν με ο Θεός» ( Ψαλμός 50) , το «Ευλόγει η ψυχή μου τον Κύριον» ( Ψαλμός 102 ) και το «Αίνει , η ψυχή μου, τον Κύριον» ( Ψαλμός 145) .Οι δύο τελευταίοι Ψαλμοί περιέχονται στην Ακολουθία των Τυπικών και ψάλλονται στις Λειτουργίες των Κυριακών και των εορτών. Προσθέτω σ’ αυτούς και τους Ψαλμούς της Ακολουθίας της θείας Μεταλήψεως, «Κύριος ποιμαίνει με» ( Ψαλμός 22) , «Του Κυρίου η γη και το πλήρωμα αυτής» ( Ψαλμός 23) και «Επίστευσα , διό ελάλησα» ( Ψαλμός 115), καθώς και τους Ψαλμούς του Μικρού Αποδείπνου, «Ο Θεός , εις την βοήθειάν μου πρόσχες»
( Ψαλμός 69) και «Κύριε εισάκουσον της προσευχής μου» ( Ψαλμός 142) . Είναι επίσης, οι Ψαλμοί των Ωρών και άλλοι. Διάβασε το Ψαλτήρι και διάλεξε όποιους προτιμάς.
Όταν, λοιπόν, αποστηθίσεις τους Ψαλμούς της προτιμήσεώς σου, θα είσαι προσευχητικά πάνοπλη. Και κάθε φορά που κάποιος ενοχλητικός λογισμός θα απειλεί το νου και την καρδιά σου, θα τον αποδιώκεις εύκολα, καταφεύγοντας στον Κύριο είτε με την ευχή, είτε μ’ έναν Ψαλμό, ιδιαίτερα τον 69ο , «Ο Θεός εις την βοήθειάν μου πρόσχες».
Να αυτό που ήθελες- έναν κανόνα προσευχής. Θα τονίσω, πάντως, γι’ άλλη μια φορά, ότι δεν πρέπει να απολυτοποιείται ο κανόνας, που είναι όχι αυτοσκοπός, αλλά μέσο κοινωνίας με τον Θεό. Γι’ αυτό, άλλωστε, πέρα από τις καθιερωμένες προσευχές, δεν έχει θεσπιστεί ενιαίος κανόνας προσευχής για όλους τους πιστούς. Σημασία έχει να προσεύχεσαι ουσιαστικά, σωστά, αληθινά. Και αληθινή προσευχή είναι η ν ο ε ρ ή
π α ρ ά σ τ α σ η ε ν ώ π ι ο ν τ ο υ Θ ε ο ύ μ έ σ α σ τ η ν κ α ρ δ ι ά μ ε α φ ο σ ί ω σ η κ α ι ε γ κ ά ρ δ ι α υ π ο τ α γ ή σ ’ Α υ τ ό ν.
Σκέφτηκα να σου προτείνω κάτι: Μπορείς να περιορίσεις τον προσευχητικό κανόνα μόνο σε μετάνοιες με την επανάληψη της ευχής ,του «Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησόν με», και σε προσευχή με δικά σου λόγια. Αντί για την ευχή μπορείς, αν προτιμάς, να επαναλαμβάνεις κάποιαν άλλη σύντομη προσευχή, που να εκφράζει τις εσωτερικές του ανάγκες ή δοξολογία και ευχαριστία στον Θεό. Καθόρισε είτε έναν αριθμό ευχών είτε ένα χρονικό διάστημα προσευχής – ή και τα δύο-, ώστε να μην κυριευθείς από την οκνηρία.
Εμείς οι άνθρωποι, βλέπεις, έχουμε μιάν ακατανόητη ιδιομορφία: Όταν καταπιανόμαστε με κάποιαν εξωτερική εργασία, μας φαίνεται πως οι ώρες περνούν σαν λεπτά. Όταν, απεναντίας, προσευχόμαστε, μας φαίνεται πως τα λεπτά περνούν σαν ώρες. Αυτή η ψευδαίσθηση δεν μας βλάπτει, όταν εκτελούμε έναν καθιερωμένο κανόνα, και μάλιστα όταν διαβάζουμε τις ιερές ακολουθίες από τα λειτουργικά βιβλία της Εκκλησίας μας. Όταν ,όμως, προσευχόμαστε ελεύθερα, λέγοντας την ευχή ή άλλη μικρή προσευχή, υπάρχει ένας κίνδυνος: Να σταματήσουμε την προσευχή λίγο μετά την έναρξή της, με την απατηλή βεβαιότητα ότι προσευχηθήκαμε για πολύ και ολοκληρώσαμε την ακολουθία μας. Γι’ αυτό οι καλοί εργάτες της προσευχής επινόησαν τα κ ο μ π ο σ χ ο ί ν ι α , που μας προστατεύουν από τον κίνδυνο της αυταπάτης. Το κομποσχοίνι μας χρειάζεται όταν προσευχόμαστε με στερεότυπες επαναλαμβανόμενες ευχές, όχι όταν διαβάζουμε τις προσευχές του Προσευχηταρίου. Να πώς θα το χρησιμοποιείς: Θα το κρατάς στο αριστερό σου χέρι , θα λες μιαν ευχή, λ.χ. “Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησόν με», και θα τραβάς ένα κόμπο με τα δύο δάχτυλα , τον αντίχειρα και τον δείκτη. Θα λες άλλην μιαν ευχή και θα τραβάς άλλον ένα κόμπο. Έτσι θα συνεχίζεις, κάνοντας το σημείο του σταυρού και μια μετάνοια- είτε μικρή είτε μεγάλη, ό,τι προτιμάς- σε κάθε ευχή. Καθόρισε έναν αριθμό ευχών και αντιστοίχων μετανοιών ως καθημερινό κανόνα σου, συνάμα όμως καθόρισε κι έναν ελάχιστο χρόνο προσευχής, για να μην ξεγελιέσαι λέγοντας τις ευχές βιαστικά. Αν κάποτε ασυναίσθητα βιαστείς και τελειώσεις νωρίτερα από τον καθορισμένο χρόνο, συνέχισε τις ευχές και τις μετάνοιες ως τη συμπλήρωσή του.
Σου στέλνω ένα κομποσχοίνι. Δοκίμασέ το!
Διαβάζοντας όσα γράφω σ’ αυτή η την επιστολή, μη νομίσεις ότι θέλω να σε οδηγήσω σε μοναστήρι. Κάθε άλλο. Εγώ, μάλιστα, πρωτάκουσα για την προσευχή με κομποσχοίνι από κάποιον λαϊκό, όχι από μοναχό. Εκτός από τους μοναχούς, πολλοί είναι και οι λαϊκοί που προσεύχονται μ’ αυτόν τον τρόπο. Πιστεύω ότι είναι και για σένα κατάλληλος.
Θα επαναλάβω και πάλι η ουσία της προσευχής είναι η νοερή παράσταση της ψυχής ενώπιον του Θεού μέσα στην καρδιά ή , αλλιώς, η ανύψωση του νου και της καρδιάς στον Θεό. Να σε τι μας βοηθούν οι απλοί κανόνες που ανέφερα. Δίχως αυτούς , λόγω της αδυναμίας μας, δεν θα καταφέρναμε σχεδόν τίποτα.
Ο Κύριος να σ’ ευλογεί!

«Από το βιβλίο: «ΟΣΙΟΥ ΘΕΟΦΑΝΟΥΣ ΤΟΥ ΕΓΚΛΕΙΣΤΟΥ
Ο ΔΡΟΜΟΣ ΤΗΣ ΖΩΗΣ
γράμματα σε μια ψυχή»
ΕΚΔΟΣΗ ΤΕΤΑΡΤΗ
ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΠΑΡΑΚΛΗΤΟΥ
ΩΡΩΠΟΣ ΑΤΤΙΚΗΣ 2000 

http://agiosmgefiras.blogspot.gr/2014/05/blog-post_2237.html

Στέρηση τῆς ἐλευθερίας, ὑποκρισία καί ἐγωισμός: μόνιμα χαρακτηριστικά τῆς κοσμικῆς ζωῆς (Ὅσιος Θεοφάνης ὁ Ἔγκλειστος)

“Άλλο ένα πράγμα που παρατηρώ”, γράφεις, “είναι το πως τρέχουν όλοι με κομμένη ανάσα πέρα-δώθε, κυνηγώντας, θαρρείς, κάτι που ποτέ δεν καταφέρνουν να πιάσουν. Τί φασαρία, τί αναβρασμός, τί πήγαιν’ έλα είν’ εκείνο που βλέπω, όποτε περνάω από πολυσύχναστο δρόμο; Διαπιστώνω, όμως, ότι το ίδιο συμβαίνει και στα σπίτια, ίσως και μέσα στις ψυχές των ανθρώπων. Τα ‘χω χαμένα! Μπορεί κανείς, αλήθεια, να ζει μ’ αυτόν τον τρόπο;…
Παρατηρώ, επίσης, το πώς καταναγκάζουν και καταπιέζουν ο ένας τον άλλο. Κανένας δεν έχει τη δική του βούληση. Κανένας δεν είναι ελεύθερος. Δεν τολμάς να ντυθείς όπως θά ‘θελες, να φερθείς όπως θά ‘θελες, να πεις ό,τι θά ‘θελες. Δεν μπορείς να ξεχωρίσεις από τους υπόλοιπους. Ό,τι κάνουν, επιβάλλεται από έναν άγραφο νόμο, ένα νόμο στον οποίο όλοι υποτάσσονται, ένα νόμο, ωστόσο, που κανένας δεν ξέρει το πώς καθιερώθηκε, μα ούτε και το πώς να τον αποφύγει. Μ’ αυτόν τον τρόπο αλληλοβασανίζονται. Δεν τολμάς ν’ ακούσεις κανέναν – τί θλιβερό!
Εγώ, π.χ., τα καταφέρνω στο τραγούδι. Όταν μπορώ να τραγουδήσω, τότε το τραγούδι είναι πραγματική απόλαυση και για μένα και για τους ακροατές. Υπάρχουν όμως περιπτώσεις, που, είτε μπορώ είτε όχι, αναγκάζομαι να τραγουδήσω. Και το κάνω, γιατί το επιβάλλει ο «νόμος» της ευγένειας. Η άρνησή μου θα είναι αντίθετη σ’ αυτόν το «νόμο». Έτσι, λοιπόν, τραγουδάω, μολονότι μου είναι αφόρητο: Το στήθος μου τσακίζεται, αλλά πιέζομαι, για να δείξω ότι τραγουδάω με κέφι. Το έχω παρατηρήσει και σε άλλους αυτό. Ε, να ποιά είναι η ελευθερία μας! Εξωτερικά όλοι φαινόμαστε ελεύθεροι άνθρωποι· ελεύθεροι, που είμαστε δεμένοι χειροπόδαρα!
Με αφορμή αυτή την παρατήρηση, άρχισα να εξετάζω συστηματικά, αν οι άνθρωποι κάνουν με την καρδιά τους όλα όσα κάνουν. Και το αποτέλεσμα; Δεν ξέρω αν πέφτω έξω, αλλά τίποτα δεν είδα να γίνεται με ειλικρινή εγκαρδιότητα και αυθόρμητη διάθεση. Κενές αβρότητες, πρόθυμες τάχα εξυπηρετήσεις, εκφράσεις αλληλοθαυμασμού και αλληλοεκτιμήσεως -μα όλα συμβατικά και επιφανειακά. Πίσω από τη βιτρίνα, κάτω από την εξωτερική εμφάνιση και συμπεριφορά, την τόσο λεπτή και ευγενική, κρύβεται ένα εντελώς διαφορετικό πνεύμα, ένα πνεύμα, που, αν ερχόταν ποτέ στο φως, θα διαπιστώναμε ότι στην πραγματικότητα όχι μόνο λεπτό δεν είναι, μα ούτε καν υποφερτό.
Τελικά, λοιπόν, τί αποδεικνύεται; Ότι οι κοσμικές συγκεντρώσεις μας δεν είναι παρά συναθροίσεις ηθοποιών που υποκρίνονται. Τί κωμωδία!
Τη μεγαλύτερη έκπληξη, όμως, μου την προξενεί η γενική ψυχρότητα που βλέπω γύρω μου. Πώς μπορούν να δείχνουν όλοι ότι είναι φίλοι μεταξύ τους, έτοιμοι να προσφέρουν στους άλλους ακόμα και το πουκάμισο τους, βαθύτερα όμως να έχουν τόση ψυχρότητα;”
Οι διαπιστώσεις σου είναι απόλυτα σωστές. Δεν έχω τίποτα να προσθέσω σε όσα γράφεις. Όλα τούτα, πάντως, παρατηρήθηκαν και καταγράφηκαν από πολύ παλιά, για να τ’ αντιμετωπίσουμε προετοιμασμένοι. Αιώνες πριν ο άγιος Μακάριος ο Μέγας περιέγραψε την ακαταστασία, την πολύβουη κίνηση και το μάταιο κυνηγητό της επίγειας ζωής, που το γεύτηκες ήδη. «Οι κάτοικοι της γης», γράφει ο άγιος, «και τα τέκνα του κόσμου τούτου μοιάζουν με το σιτάρι μέσα στο κόσκινο. Έτσι κοσκινίζονται και οι ψυχές με τους άστατους κοσμικούς λογισμούς, την ακατάπαυστη ταραχή των γήινων πραγμάτων και τις πολύπλοκες υλικές φροντίδες. Ο σατανάς ταρακουνάει με το κόσκινο, δηλαδή με τις επίγειες μέριμνες, ολόκληρο το αμαρτωλό γένος των ανθρώπων. Μετά το προπατορικό αμάρτημα, αφότου δηλαδή ο Αδάμ αθέτησε την εντολή του Θεού και βρέθηκε κάτω από την εξουσία του διαβόλου, ο άρχοντας του σκότους κοσκινίζει με ακατάπαυστους απατηλούς λογισμούς τους ανθρώπους, χτυπώντας τους στα τοιχώματα του κόσκινου αυτής της γης. Όπως, δηλαδή, το κόσκινο ταρακουνάει και περιστρέφει και χτυπάει το σιτάρι, έτσι και ο διάβολος, αιχμαλωτίζοντας με τα γήινα πράγματα τις ψυχές των αμαρτωλών απογόνων του Αδάμ, τις ταράζει, τις αναστατώνει, τις ξεσηκώνει και τις παρασύρει σε μάταιους λογισμούς, σε αισχρές επιθυμίες και σε κοσμικούς δεσμούς, εξαπατώντας τες και ξελογιάζοντάς τες ακατάπαυστα. Ο Κύριος είχε μιλήσει προφητικά στους αποστόλους Του για τον μελλοντικό τους πειρασμό: Ο σατανάς ζήτησε να σας δοκιμάσει σαν το σιτάρι στο κόσκινο. Εγώ, όμως, προσευχήθηκα στον Πατέρα μου να μη σας εγκαταλείψει η πίστη σας. Η ρήση και απόφαση, άλλωστε, που εξαγγέλθηκε από το Δημιουργό στον Κάιν, είναι ξεκάθαρη: Θα στενάζεις και θα τρέμεις και θα χτυπιέσαι πάνω στη γη. Αυτό ακριβώς συμβαίνει, μεταφορικά, με όλους τους αμαρτωλούς. Νιώθουν ανασφάλεια και αβεβαιότητα μέσα στους άστατους λογισμούς της δειλίας, μέσα στο φόβο, τη σύγχυση, την επιθυμία, την ηδονή· γιατί ο άρχοντας του κόσμου τούτου πειράζει όσους δεν έχουν αναγεννηθεί από το Θεό, περιστρέφοντας άστατα, σαν το σιτάρι μέσα στο κόσκινο, τους λογισμούς τους, προκαλώντας τους αίσθημα ανασφάλειας και παγιδεύοντάς τους με κοσμικές άπατες, σαρκικές ηδονές, φόβους και συγχύσεις».
Να οι δικές σου παρατηρήσεις από μια άλλη σκοπιά! Εσύ περιέγραψες τον τρόπο εξέλιξης των πραγμάτων ο άγιος Μακάριος αποκάλυψε την αιτία και την προέλευσή τους. Είναι, όμως, αδύνατο ν’ ασχοληθεί κανείς μ’ αυτή την πλευρά του ζητήματος, αν δεν υιοθετήσει και την αντίστοιχη διαλεκτική μέθοδο. Σου ζητάω, λοιπόν, ν’ αποδεχθείς την αντίληψη που εκφράζει ο άγιος Μακάριος, γιατί αγγίζει την ουσία του θέματος και θα σου χρησιμεύσει ως ανασχετικός παράγοντας απέναντι στη γοητεία της κοσμικής ζωής. Για να μάθεις πιο πολλά, αλλά και για να εξοικειωθείς περισσότερο μ’ αυτή τη συλλογιστική μέθοδο, διάβασε, αν θέλεις, ολόκληρη την πέμπτη ομιλία του αγίου Μακαρίου.
Από την πλευρά μου θα ήθελα να προσθέσω τούτο μόνο: Το ασταμάτητο κυνηγητό και το ανικανοποίητο όλων απ’ όλα σχετίζεται μ’ εκείνο ακριβώς που σου έγραψα στο προηγούμενο γράμμα μου, ότι δηλαδή δεν μπορεί να ικανοποιηθεί μ’ έναν τέτοιο τρόπο ζωής κάθε πλευρά η ανάγκη της ανθρώπινης φύσεως. Σου το εξηγώ με απλά λόγια: Μια ανικανοποίητη ανάγκη, λ.χ. η πείνα, απαιτεί ικανοποίηση, κι έτσι σπρώχνει τον άνθρωπο στην αναζήτηση τροφής. Όσο εκείνος κινείται μέσα σε πλαίσια όπου δεν είναι δυνατό να ικανοποιηθεί η πείνα του, αυτή δεν καταστέλλεται. Απεναντίας, μάλιστα, θεριεύει.
Έτσι, όμως, ούτε και το κυνήγι της τροφής σταματάει. Να, κάτι τέτοιο συμβαίνει και με τούς ανθρώπους που ζουν μέσα στο πνεύμα του κόσμου τούτου. Ακατάπαυστα αναζητούν τροφή για την πεινασμένη τους ψυχή. Αλλά μάταια. Ο εχθρός τους έχει τυφλώσει, και δεν συναισθάνονται την πλάνη τους: Έχουν πάρει λάθος δρόμο, ακολουθούν λάθος κατεύθυνση. Έτσι βασανίζονται μέσα στ’ αδιέξοδα και πνίγονται μέσα στο σκοτάδι. Κανένας δεν μπορεί να τους ανοίξει τα μάτια. Τρέχουν πέρα-δώθε σαν άγρια θηρία και βρυχώνται σαν τα λιοντάρια, που τριγυρνούν στη ζούγκλα αναζητώντας κάτι να καταβροχθίσουν.
(Οσίου Θεοφάνους του Εγκλείστου, «Ο δρόμος της ζωής». Ι. Μ. Παρακλήτου)
http://www.alopsis.gr/modules.php?name=News&file=article&sid=3211

Ἡ ζωή τοῦ σώματος. Τά ὄργανα καί οἱ ἀνάγκες τοῦ σώματος. Ἡ φροντίδα γιά τό σῶμα (Ἅγ. Θεοφάνης ὁ Ἔγκλειστος)

 

Πόσα ερωτήματα σου προκάλεσαν τα δυο προηγούμενα γράμματά μου! Αποδεικνύεται έτσι πως είσαι μια μαθήτρια εύστροφη, επιμελής και δεκτική, πράγμα που εγγυάται την επιτυχία σου.

Από δω κι εμπρός θα σου γράφω με μεγαλύτερη προθυμία. Δεν θα σου απαντήσω, όμως, σε όλα από τώρα. Αυτή τη φορά θ’ ασχοληθώ με το ζήτημα που σε απασχολεί περισσότερο. Γράφεις: “Όσα λέτε για τις πλευρές, τις δυνάμεις και τις ανάγκες της ανθρώπινης φύσεως, με οδηγούν στο εσωτερικό του εαυτού μου. Κοιτάω, λοιπόν, μέσα μου. Κάτι βλέπω, αλλά το μεγαλύτερο μέρος του εσωτερικού μου κόσμου είναι άλλοτε συγκεχυμένο και δυσδιάκριτο, άλλοτε εντελώς αόρατο και απρόσιτο. Θά ‘θελα πολύ να μάθω για την πνευματική, τη διανοητική και τη σωματική πλευρά του ανθρώπου, τις ανάγκες καθεμιάς και τον τρόπο με τον οποίο ικανοποιούνται αυτές οι ανάγκες. Θέλω πολύ να κρατήσω τον εαυτό μου στο επίπεδο της ανθρώπινης αξίας, έτσι όπως  την καθόρισε ο Δημιουργός”.

Θαυμάσια! Έφτασες στις απαρχές της ζωής μας. Η εξέτασή τους θα είναι το αντικείμενο της συζητήσεώς μας από δω και πέρα. Γιατί δεν θα μπορούσε, βέβαια, ο άνθρωπος να ζει διαφορετικά, παρά μόνο με τον τρόπο που καθορίστηκε κατά τη δημιουργία του, με τον τρόπο που ταιριάζει στη φύση του.Εφόσον, λοιπόν, αποδεχθούμε κάποιες λογικές και αναμφισβήτητες αρχές ως προς τη φύση και τη συγκρότηση του ανθρώπου, τότε θα έχουμε ασφαλή δεδομένα για το πώς οφείλει να ζει.

Νομίζω ότι πολλοί δεν ζουν τη ζωή που πρέπει, γιατί πιστεύουν πως οι κανόνες της δεν απορρέουν από τον ίδια τη φύση του ανθρώπου, αλλά έχουν επιβληθεί από εξωτερικούς παράγοντες. Γι’ αυτό τους απορρίπτουν και τους παραβαίνουν. Αλλά δεν έχουν δίκιο. Άκουσέ με προσεκτικά.

Το σώμα αποτελείται από διάφορα όργανα. Κάθε όργανο εκπληρώνει μιαν αποστολή αναγκαία για τη ζωή του σώματος. Υπάρχουν τρία κύρια συστήματα: 1) To θρεπτικό-συντηρητικό σύστημα. Περιλαμβάνει πέντε υποσυστήματα: το πεπτικό, το αναπνευστικό, το καρδιαγγειακό, το λεμφικό και το ενδοκρινικό. Η λειτουργία όλων αυτών των συστημάτων αποσκοπεί στη συντήρηση του σώματος. 2) Το μυοσκελετικό σύστημα. Η λειτουργία του εξασφαλίζει την εσωτερική κίνηση των οργάνων και την εξωτερική κίνηση των μελών του σώματος. 3) Το νευρικό σύστημα. Αποτελείται από τον εγκέφαλο, τον νωτιαίο μυελό, τα γάγγλια και τα νεύρα, που διαπερνούν ολόκληρο το σώμα. Η λειτουργία τους καθορίζει τις κινήσεις και τις αισθήσεις του σώματος.

Όταν η λειτουργία και η αλληλεξάρτηση των παραπάνω τριών συστημάτων είναι ομαλή, τότε το σώμα είναι υγιές και η ζωή δεν κινδυνεύει. Όταν, όμως, η ομαλότητα αυτή διαταράσσεται, τότε το σώμα αρρωσταίνει και η ζωή διατρέχει κίνδυνο.

Κάθε σύστημα έχει τις δικές του ειδικές ανάγκες, που απαιτούν πιεστικά ικανοποίηση. Οι ανάγκες του θρεπτικού–συντηρητικού συστήματος είναι η τροφή, το νερό, ο αέρας και ο ύπνος. Η ανάγκη του μυοσκελετικού συστήματος είναι η τάση των μυών. Αυτό το αισθανόμαστε όταν μένουμε ακίνητοι για μεγάλο διάστημα: Αμέσως μετά γεννιέται η ανάγκη της κινήσεως, που μας ωθεί να περπατήσουμε ή να κάνουμε κάποιαν εργασία. Η ανάγκη, τέλος, του νευρικού συστήματος είναι η, μέσα σε φυσιολογικά πλαίσια, διέγερση των νεύρων όλου του σώματος, και ειδικά των πέντε αισθήσεών του, με τις οποίες ο άνθρωπος έρχεται σε επαφή με τον εξωτερικό κόσμο.

Όλα αυτά, όπως βλέπεις, έχουν να κάνουν με το σώμα. Με την ψυχή φαίνονται άσχετα. Και όμως, λόγω της στενής συνάφειάς τους, όλες οι ανάγκες του σώματος θεωρούνται ανάγκες και της ψυχής. Γι’ αυτό λέμε -η ψυχή μας το λέει, όχι το σώμα- “Θέλω να φάω, να πιω, να κοιμηθώ”, “Χρειάζομαι κίνηση, περπάτημα, δουλειά”, “θέλω να δω, ν’ ακούσω ”, κλπ. Η ψυχή, έχοντας οικειοποιηθεί τις ανάγκες του σώματος, θεωρεί την ικανοποίησή τους δική της υπόθεση, κι έτσι ενδιαφέρεται για φαγητό, ύπνο, ενδυμασία, κατάλυμα και άλλα παρόμοια. Με κάθε πρόσφορο τρόπο, λοιπόν, η ψυχή φροντίζει για την άνεση του σώματος, ώστε να μην την ενοχλεί με τις διάφορες απαιτήσεις του.

Τα τρία συστήματα που ανέφερα, συνιστούν τη σωματική πλευρά του ανθρώπου και της ζωής του. Και στην πλευρά αυτή, ωστόσο, δεν είναι το καθετί αποκλειστικά σωματικό, δηλαδή σαρκικό και αισθητηριακό. Μόνο το θρεπτικό σύστημα αφορά καθαρά το σώμα, μολονότι κι αυτό ακόμα έχει προσαρμόσει τη λειτουργία του, έτσι ώστε να υπηρετεί ψυχικές ανάγκες. Τα όργανα της κινήσεως και της αφής υπηρετούν περισσότερο την ψυχή παρά το σώμα. Και το όργανο του λόγου, που βρίσκεται έξω από το συγκρότημα των άλλων οργάνων, υπηρετεί αποκλειστικά την ψυχή.

Η ζωή του ανθρώπου είναι αυτονόητα μονόπλευρη, και επομένως αφύσικη, όταν αυτός έχει ως κύριο σκοπό του και πρωταρχικό μέλημά του την ικανοποίηση των φυσικών αναγκών του σώματος, παραμελώντας τις ανάγκες του πνεύματος, για τις οποίες δεν μιλήσαμε ακόμα. Σ’ αυτή την περίπτωση κάθε φυσική ανάγκη διακλαδίζεται σ’ ένα πλήθος επιμέρους αναγκών, που εδραιώνονται με τη συνήθεια, εμφανίζοντας συνάμα μια τάση εξερευνήσεως ποικίλων τρόπων και μέσων ικανοποιήσεως των αναγκών αυτών. Πάρε για παράδειγμα το φαγητό ή το ποτό ή την ενδυμασία. Τί πιο βασικά απ’ αυτά τα πράγματα!

Βλέπουμε, λοιπόν, ότι δεν είμαστε ελεύθεροι, γιατί ακατάπαυστα τρέχουμε πίσω από ανάγκες, ζητώντας την ικανοποίησή τους. Και μαζί μ’ εμάς, αναρίθμητοι άλλοι κάνουν ακριβώς το ίδιο πράγμα. Το πνεύμα των ανθρώπων, που ζουν έτσι, αναπόφευκτα λιμοκτονεί, αν δεν έχει ολότελα νεκρωθεί, αδρανήσει και βυθιστεί στην ηδυπάθεια.

Σκέψου τα όλα αυτά, αν θέλεις. Στο επόμενο γράμμα μου θα μιλήσουμε για το νου.

(Από το βιβλίο: «ΟΣΙΟΥ ΘΕΟΦΑΝΟΥΣ ΤΟΥ ΕΓΚΛΕΙΣΤΟΥ – Ο ΔΡΟΜΟΣ ΤΗΣ ΖΩΗΣ γράμματα σε μια ψυχή», ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΠΑΡΑΚΛΗΤΟΥ, ΩΡΩΠΟΣ ΑΤΙΚΗΣ 2000, Σελ. 23-27)

(Πηγή ηλ. κειμένου: eisdoxantheou-gk.blogspot.gr)

Συμβουλές πνευματικές γιά θάρρος καί προσευχή Ἅγιος Θεοφάνης ὁ Ἔγκλειστος

 Ἔχεις ἀκόμη ἀνησυχίες. Πές μου, ἀπὸ ποῦ θὰ μποροῦσαν νὰ προέρχονται; Ὅλα τὰ ἐξωτερικὰ πᾶνε καλά. Ὅλα τὰ ἐσωτερικὰ τὰ ἔχεις ἐπανεξετάσει καὶ τακτοποιήσει. Τὴν ἀπόφασή σου τὴν ἔχεις πάρει. Ἀπὸ ποῦ, λοιπόν, προέρχονται αὐτὲς οἱ ἀνησυχίες; Ὅλες εἶναι ἀπὸ τὸν ἐχθρό. Ὅλες. Ἀπὸ πουθενὰ ἀλλοῦ.
Τί ἄλλο θὰ μποροῦσε νὰ συμβαίνει; Μήπως σκέφτεσαι νὰ φτιάξεις τὴ ζωή σου μόνη σου, μὲ τὶς δικές σου ἱκανότητες καὶ προσπάθειες; Ἂν πραγματικὰ αὐτὸ σκέφτεσαι, σὲ συμβουλεύω ν’ ἀλλάξεις ἀμέσως γνώμη, ἀλλιῶς δὲν θ’ ἀπαλλαγεῖς ἀπό τὴ σύγχυση καὶ τὴν ταραχή.
Ἐξέτασε πάλι τὸν ἑαυτό σου ἤ θυμήσου ὅ,τι σοῦ ἔχω ὑποδείξει καὶ ὅ,τι ἔχει συμβεῖ μέσα σου σ’ ὅλη τη διάρκεια τῆς ἀλληλογραφίας μας. Θυμήσου, ἐπίσης, ποιὰ ἦταν ἡ ἔκβαση τῶν προβληματισμῶν σου γιὰ τὴ ζωή. Τέλος, δῶσε στὴν αὐτοεξέτασή σου τέτοια κατεύθυνση, ὥστε νὰ καταλήξει σὲ μιά σταθερὴ ἀπόφαση ἀμετάκλητης ἐναποθέσεως τοῦ μέλλοντός σου στὰ χέρια τοῦ Θεοῦ.
Ἀφοῦ, λοιπόν, πάρεις αὐτὴ τὴν ἀπόφαση, προσευχήσου στὸν Κύριο ὁλόθερμα. “Τὸ μέλλον μου”, πές Του, “τὸ ἀφήνω μὲ ἐμπιστοσύνη στὰ χέρια Σου. “Ὅπως ξέρεις καὶ ὅπως θέλεις, Κύριε, κατεύθυνε τὴ ζωή μου, μ’ ὅλα τὰ ἀπρόοπτα καὶ μ’ ὅλες τὶς δυσκολίες της. Ἀπὸ δῶ κι ἐμπρὸς δὲν θὰ μεριμνῶ καὶ δὲν θ’ ἀνησυχῶ πιὰ γιὰ τὸν ἑαυτό μου. Μιὰ φροντίδα μόνο θὰ ἔχω, νὰ κάνω πάντα ὅ,τι εἶναι εὐάρεστο σ’ Ἐσένα”.
Ἔτσι νὰ Τοῦ μιλήσεις, ἀλλά καὶ ἔμπρακτα νὰ Τοῦ ἀποδείξεις ὅτι ἔχεις ὁλοκληρωτικὰ ἀφεθεῖ στὰ χέρια Του, ὅτι δὲν ἀνησυχεῖς γιὰ τίποτα, ὅτι ἀποδέχεσαι ἤρεμα καὶ ἀγόγγυστα ὁποιαδήποτε κατάσταση, εὐχάριστη ἡ δυσάρεστη, μὲ τὴν πεποίθηση ὅτι ἔχει παραχωρηθεῖ ἀπό τὴ θεία πρόνοια. Μοναδική σου μέριμνα ἂς εἶναι ἡ ἀκριβὴς τήρηση τῶν ἐντολῶν τοῦ θεοῦ σὲ κάθε περίσταση.
Ὕστερ’ ἀπὸ μιά τέτοια ἐσωτερικὴ τοποθέτηση, ὅλες οἱ ἀνησυχίες σου θὰ ἐξανεμιστοῦν. Ἀνησυχεῖς γιὰ τὸν ἑαυτό σου τώρα, καθὼς θέλεις ὅλες οἱ περιστάσεις νὰ συντείνουν στὴν ἐκπλήρωση τοῦ δικοῦ σου σκοποῦ. Καὶ ἐπειδή, φυσικά, ὅλα δὲν γίνονται σύμφωνα μὲ τὸ θέλημά σου, ταράζεσαι καὶ στενοχωριέσαι – “Αὐτὸ δὲν ἔγινε ἔτσι, ἐκεῖνο δὲν ἔγινε ἀλλιῶς”. Ἄν, ὅμως, ἀναθέσεις τὰ πάντα στὸν Κύριο μὲ ἐμπιστοσύνη καὶ δεχθεῖς πὼς ὅ,τι συμβαίνει προέρχεται ἀπ’ Αὐτὸν γιὰ τὸ καλό σου, τότε δὲν θ’ ἀνησυχεῖς πιά καθόλου. Θὰ κοιτᾶς μόνο γύρω σου, γιὰ νὰ δεῖς τί σοῦ στέλνει ὁ Θεός, καὶ θα ἐνεργεῖς σύμφωνα μ’ αὐτὸ ποὺ στέλνει.
Κάθε κατάσταση μπορεῖ νὰ ὑπαχθεῖ σὲ κάποια θεία ἐντολή. Νὰ ἐνεργεῖς, λοιπόν, σύμφωνα μὲ τὴ σχετικὴ ἐντολή, ἐπιδιώκοντας τὴν εὐαρέστηση τοῦ Θεοῦ καὶ ὄχι τὴν ἱκανοποίηση τῶν δικῶν σου ἐπιθυμιῶν. Προσπάθησε νὰ καταλάβεις τί λέω καὶ ἀποφάσισε νὰ τὸ ἐφαρμόσεις. Δὲν θὰ τὸ κατορθώσεις, βέβαια, ἀπό τή μιά στιγμὴ στὴν ἄλλη. Χρειάζεται ἀγώνας γι’ αὐτό, ἀλλά καὶ προσευχή.
Ζητῶ ἀπὸ τὸν Κύριο νὰ σὲ λυτρώσει ἀπὸ τὴν κατάθλιψη, ποὺ θεωρεῖς ἀφόρητη, ἀλλά μόνο ἂν αὐτὸ εἶναι σύμφωνο μὲ τὸ ἅγιο θέλημά Του καὶ ἀπαραίτητο γιὰ τὴ σωτηρία σου. Θὰ σὲ λυτρώσει, δίχως ἄλλο, στὴν ὥρα ποὺ πρέπει. Ὁπλίσου μὲ πίστη καὶ ὑπομονή. Βλέπουμε πόσο γρήγορα μεταβάλλονται οἱ συνθῆκες τῆς ζωῆς μας. Ὅλα ἀλλάζουν ἀκατάπαυστα. Ἔτσι θ’ ἀλλάξει καὶ ἡ ψυχική σου κατάσταση. Θὰ ἔρθει μία μέρα πού, ἀπαλλαγμένη πιὰ ἀπὸ τὸ πλάκωμα, θ’ ἀναπνέεις ἐλεύθερα καὶ θὰ φτεροκοπᾶς ὅπως ἡ πεταλούδα πάνω ἀπὸ τὰ λουλούδια. Πρέπει μόνο νὰ σηκώσεις μὲ ὑπομονὴ τὴν τωρινὴ δυσκολία γιὰ ὅσον καιρὸ παραχωρήσει ὁ Θεός.
Ὅταν ἡ νοικοκυρὰ βάλει μιά πίτα στὸ φοῦρνο, δὲν τὴ βγάζει ὥσπου νὰ βεβαιωθεῖ πὼς εἶναι ψημένη. Ὁ Νοικοκύρης τοῦ σύμπαντος σ’ ἔχει βάλει μέσα σ’ ἕνα φοῦρνο καὶ σὲ κρατάει ἐκεῖ ὥσπου νὰ ψηθεῖς. Κάνε ὑπομονή, λοιπόν, καὶ περίμενε. Δὲν θὰ μείνεις στὸ φοῦρνο οὒτ’ ἕνα λεπτὸ περισσότερο ἀπ’ ὅσο χρειάζεται. Μόλις εἶσαι ἕτοιμη, θὰ σὲ βγάλει ὁ Κύριος ἔξω. Ἄν, ὅμως, μόνη σου πεταχτεῖς ἔξω, θὰ εἶσαι σὰν τὴ μισοψημένη πίτα.
Πρέπει ἐπίσης νὰ σοῦ πῶ, ὅτι, σύμφωνα μὲ τὴν πίστη μας, ὅποιος ὑπομένει ἀγόγγυστα τὶς δυσκολίες, πιστεύοντας ὅτι τὶς παραχωρεῖ ὁ Θεὸς γιὰ τὸ καλό του, εἶναι ἰσότιμος μὲ τοὺς μάρτυρες. Αὐτὸ νὰ τὸ θυμᾶσαι πάντα, γιὰ νὰ παρηγοριέσαι.
Εἶναι ἀδύνατο νὰ ζήσεις χωρὶς συναισθήματα καὶ συγκινήσεις, ἀλλά δὲν εἶναι σωστὸ νὰ ὑποκύπτεις σ’ αὐτά. Πρέπει νὰ τὰ συγκρατεῖς μὲ τὴ λογικὴ καὶ νὰ τοὺς δίνεις τὴ σωστὴ κατεύθυνση. Εἶσαι εὐαίσθητη καὶ εὐσυγκίνητη. Ἡ καρδιά σου ξεχειλίζει καὶ χύνεται μέσα στὸ κεφάλι σου.
Προσπάθησε ν’ ἀποκτήσεις αὐτοκυριαρχία. Σοῦ ἔχω γράψει ἤδη τί νὰ κάνεις: Νὰ σκέφτεσαι προκαταβολικὰ ποῦ βρίσκεται τὸ πιθανὸ ἐρέθισμα γιὰ κάθε συναίσθημα. Καί, ὅταν τὸ ἐντοπίζεις, νὰ εἶσαι σὲ ἐπιφυλακή, γιὰ ν’ ἀντιλαμβάνεσαι ὁποιαδήποτε συναισθηματικὴ ταραχὴ τῆς καρδιᾶς, ἤ νὰ κρατᾶς τὴν καρδιά σου κάτω ἀπὸ τὸν σταθερὸ ἔλεγχο τοῦ νοῦ. Χρειάζεται ν’ ἀσκηθεῖς σ’ αὐτό. Μὲ τὴν ἐξάσκηση εἶναι δυνατὸ ν’ ἀποκτήσεις πλήρη αὐτοκυριαρχία.
Ὅλα πάντως προέρχονται ἀπὸ τὸν Θεό. Γι’ αὐτὸ ἂς στρεφόμαστε σ’ Ἐκεῖνον μὲ τὴν προσευχή. Καὶ ὅμως, γράφεις ὅτι δὲν προσεύχεσαι. Τί εἶναι τοῦτο πάλι; Μήπως ἔγινες ἄθεη; Τί πάει νὰ πεῖ δὲν προσεύχεσαι; Μπορεῖ νὰ μὴ λὲς τὶς τυπικὲς προσευχές, ἀλλά ν’ ἀπευθύνεσαι στὸν Θεὸ μὲ δικά σου λόγια καὶ νὰ Τοῦ ζητᾶς βοήθεια. “Κοίτα, Κύριε, τί συμβαίνει μ’ ἐμένα. Ἐτοῦτο κι ἐκεῖνο… Δὲν μπορῶ νὰ τὰ βγάλω πέρα μόνη μου. Βοήθησέ με, πολυεύσπλαχνε!”. Νὰ Τοῦ μιλᾶς γιὰ κάθε σου ἀνάγκη, ἀκόμα καὶ τὴν πιὸ μικρή, καὶ νὰ Τὸν παρακαλᾶς γιὰ διαρκή ἐνίσχυση. Αὐτὴ ἡ προσευχὴ εἶναι ἡ πιὸ γνήσια.
Γιατί ἀκοῦς ἐκεῖνον πού σὲ ἀποτρέπει ἀπὸ τὴν προσευχή; Δὲν καταλαβαίνεις ὅτι κι αὐτὸ εἶναι δουλειὰ τοῦ ἐχθροῦ; Ναί, ἀναμφίβολα εἶναι. Ψιθυρίζει στὸ αὐτί σου: “Μὴν προσεύχεσαι!”. Καὶ μερικὲς φορές, ἀφοῦ κυριαρχήσει σ’ ὁλόκληρο τὸ σῶμα σου, σὲ ρίχνει στὸ κρεβάτι καὶ σὲ ἀποκοιμίζει. Δικά του τεχνάσματα εἶναι ὅλα τοῦτα. Μὰ ἐνῶ ὁ πονηρὸς κάνει τὴ δουλειά του, πασχίζοντας νὰ σὲ ἀποσπάσει ἀπὸ τὸ καλό σου ἔργο, πρέπει κι ἐσύ νὰ κάνεις τὴ δική σου δουλειά, ἐπιμένοντας σ’ αὐτὸ τὸ ἔργο ὥς τὸ τέλος.
Ὁπλίσου, ὅπως τόσες φορὲς σοῦ ἔχω πεῖ, μὲ θάρρος καὶ μὴν ἀκοῦς τὸν ἐχθρό. Καμιὰ προσοχὴ μὴ δίνεις στοὺς ψιθυρισμούς του. Καὶ ἐπιπλέον, θύμωσε! Θυμώνοντας ἐναντίον του, εἶναι σὰν νὰ τὸν χτυπᾶς κατάστηθα. Ἀμέσως γίνεται καπνός.
Σοῦ εὔχομαι μ’ ὅλη μου τὴν καρδιὰ νὰ βρεῖς τελικὰ τὴν εἰρήνη. Ὁ Θεὸς βοηθός!

http://inpantanassis.blogspot.gr/2014/07/blog-post_9988.html

Πότε ἡ ὑπομονή εἶναι τέλεια (Ὅσιος Θεοφάνης ὁ Ἔγκλειστος)

H υπομονή σας πρέπει να είναι τέλεια και να κρα­τήσει ως το τέλος. Και πότε είναι τέλεια η υπομονή;

 Όταν σηκώνει κανείς τις δοκιμασίες όχι μόνο καρτε­ρικά, αγόγγυστα, αλλά και με χαρά, ευγνωμονώντας το Θεό για ό,τι παραχωρεί, όσο βαρύ κι αν είναι, όπως θα Τον ευγνωμονούσε για μια μεγάλη ευεργεσία. Πι­στέψτε ακράδαντα -γιατί αυτή είναι η αλήθεια- πως, υπομένοντας την άδικη κατηγορία, αξιώνεστε να συμπεριληφθείτε στη χορεία των μαρτύρων. Δεν πρέπει να χαίρεστε γι’ αυτό; Απεναντίας, αφήνοντας την καρ­διά σας να κυριεύεται από τη λύπη και το παράπονο, εκμηδενίζετε την άξια και την ωφέλεια του θείου δώ­ρου.

Όλοι οι άνθρωποι θα κριθούν από τον Κύριο στη δευτέρα παρουσία Του. Οι δίκαιοι, όμως, θα παρασταθούν στο θεϊκό Κριτήριο με αγαλλίαση ανέκφρα­στη, καθώς θα οδηγηθούν στην αγκαλιά του Θεού και στην αιώνια χαρά. «Είσελθε εις την χαράν του Κυρίου σου» (Ματθ. 25:21), θ’ ακούσει τότε κάθε γνήσιος δούλος του Χριστού, όποιος δηλαδή έχει πίστη ορθή και ζωή θεάρεστη.Πίστη και ζωή, βλέπετε, είναι οι δύο απαραίτητες προύποθέσεις της σωτηρίας. Όπως είπε ο ίδιος ο Ιησούς, «ου πας ο λέγων μοι, Κύριε, Κύ­ριε, εισελεύσεται εις την βασιλείαν των ουρανών, αλλ’ ο ποιών το θέλημα του πατρός μου του εν ουρανοίς» (Ματθ. 7:21).
«Υπομονής έχετε χρείαν» (Εβρ. 10:36). Η σοφή συμβουλή δεν είναι δική μου, αλλά του αποστόλου Παύλου. Να υπομείνετε, λοιπόν. Με την υπομονή κερδίζεται η σωτηρία της ψυχής, ή μάλλον αγοράζεται σαν ακριβό εμπόρευμα.
Υπομονή! Υπομονή και γενναιοψυχία! Πιστέψτε πως όλα από το Θεό προέρχονται και όλα για το καλό σας παραχωρούνται, έστω κι αν δεν μπορείτε να το δείτε καθαρά. Άλλωστε, η πίστη χρειάζεται σ’ εκείνα που δεν βλέπουμε και δεν καταλαβαίνουμε. Τα ορατά και κατανοητά δεν απαιτούν πίστη. Γι΄ αυτό λέει ο απόστολος: «Έστι πίστις… πραγμάτων έλεγχος ου βλεπομένων» (Εβρ, 11:1).
Ο Κύριος ας σας ελεήσει και ας σας ανακουφίσει, όπως Εκείνος ξέρει, με τις πρεσβείες της πολυεύ­σπλαχνης Παναγίας Μητέρας Του και του ακοίμητου φύλακα αγγέλου σας. Να σκέφτεστε όσους υποφέρουν, όσους καταδιώκονται, όσους βασανίζονται, όσους καταπιέζονται… και να παίρνετε κουράγιο από την υπο­μονή τους.
Η υπέρβαση της δυσκολίας τί σημαίνει; Ότι υπομένετε. Υπομένοντας, φυσικά, πονάτε. Αλλά δεν γί­νεται αλλιώς.
Είστε, είναι αλήθεια, πολύ ευαίσθητη και πληγώ­νεστε βαθιά από την τραγική κατάσταση που αντιμε­τωπίζετε. Βέβαια, για την ψυχοσύνθεσή σας δεν έχετε καμιά ευθύνη. Ευθύνη, όμως, έχετε για την πιθανή υποταγή σας σε εμπαθή αισθήματα. Αν οργίζεστε, μαλώνετε, κατηγορείτε, βαρυγγωμάτε, τότε αμαρτάνετε ενώπιον του Θεού. Αν μονάχα πονάτε, αλλά υπο­μένετε δίχως γογγυσμό, δεν αμαρτάνετε.
Πάνω απ’ όλα ασκηθείτε στην αγάπη. Το αίσθημα της αγάπης ας κυριαρχεί στην καρδιά σας. Τα έργα της αγάπης ας κυριαρχούν στη ζωή σας. Αγάπη να νιώθετε για όλους και να δείχνετε σε όλους, ακόμα κι εκείνους που σας πικραίνουν.
Να λέτε: Δόξα τω Θεω για όλα! Δόξα τω Θεώ, που μου στέλνει κάτι για να υπομένω! Δόξα τω Θεώ, που μου δίνει μια ακόμα ευκαιρία για να μπω στη βασι­λεία Του, τη βασιλεία που ανήκει σ’ όσους υπομείνουν ως το τέλος: «Ο υπομείνας εις τέλος, ούτος σωθήσεται» (Ματθ, 24:13). Εμείς βάζουμε την υπομονή. Και ο Θε­ός τη σωτηρία.
 (Οσίου Θεοφάνους του Εγκλείστου, «Χειραγωγία στην Πνευματική Ζωή», Ι. Μ. Παρακλήτου)

(Πηγή ηλ. κειμένου: fdathanasiou.wordpress.com)

http://www.alopsis.gr/modules.php?name=News&file=article&sid=3350

Εὐγνωμονεῖτε τόν Θεό γιά ὅλα

«Λυπάμαι που δεν είσθε εντελώς υγιής. Είθε ο Κύριος να σας χαρίσει πλήρη υγεία. Ωστόσο η ασθένεια μας διδάσκει την ταπείνωση και την υποταγή στο θείο θέλημα. Ανδρίζεσθε και ευγνωμονείτε τον Θεό για όλα. Πιστέψτε ότι όλα για το συμφέρον μας τα επιτρέπει . Αυτό ίσως τώρα δεν το διακρίνετε, θα το διαπιστώσετε όμως αργότερα.»
«Το έλεος του Θεού μαζί σας. Σας συμβαίνουν πολλά δυσάρεστα. Λυπούμαι γι’ αυτό. Δεν μπορούμε να βοηθήσουμε την κατάσταση παρά μόνο με την υπομονή και την πεποίθηση στη θεία βοήθεια.Όλα προέρχονται απ’ τον Θεό, και τα ευχάριστα και τα δυσάρεστα. Για όλα πρέπει να ευχαριστούμε. Διότι και τα δυσάρεστα παραχωρούνται για το καλό μας: Για την ταπείνωση , την κάθαρση, την σταθερότητα στην χριστιανική ζωή και την εμπιστοσύνη μας στον Θεό.Δεν επιτρέπεται να γογγύζουμε. Ας κάνουμε υπομονή την περίοδο αυτή και θα έλθουν φωτεινές ημέρες. Έχετε θάρρος και αγωνισθείτε στην προσευχή. Είναι πηγή παρηγορίας. Είναι φωτισμός στους λογισμούς και δύναμις στον αγώνα.
Οι θλίψεις στην παρούσα ζωή είναι περισσότερες από τις χαρές. Άλλοτε τις στέλνει ο Θεός για να ξυπνήσουμε από τον πνευματικό ύπνο, να σταματήσουμε τις αμαρτίες, να καθαρισθούμε με τη μετάνοια. Και άλλοτε τις στέλνει για να υποταχθούμε περισσότερο σ’ Αυτόν που όλα τα ρυθμίζει. Να δείξουμε ανδρεία και υπομονή δοξάζοντάς Τον. Σε κάποια απ’ αυτές τις αιτίες οφείλονται και οι δικές σας θλίψεις. Εξετάζετε λοιπόν τον εαυτό σας, ειρηνεύετε και εμπιστεύεσθε στο θέλημα του Θεού, το σοφό και άγιο.»
«Σας κυνηγά η μια συμφορά μετά την άλλη. Ξέρετε τι σημαίνει αυτό; Ο Θεός σας θυμήθηκε! Δεν είναι συνηθισμένο να σκέπτεται κανείς έτσι, αλλ’ αυτή είναι η αλήθεια. Και σας θυμήθηκε ο Θεός όχι με οργή, αλλά με έλεος. Βέβαια εσείς νιώθετε μόνο τη στέρηση και τον χαμό. Δεν βλέπετε όμως το έλεος που κρύβεται πίσω απ’ αυτά και μέσα σ’ αυτά.»
«Σας συκοφάντησαν άδικα; Υπομένετε καρτερικά. Θα θεωρηθή αυτό επιτίμιο για εκείνα που πραγματικά φταίτε. Από την άποψη αυτή η συκοφαντία είναι μία πρόνοια του Θεού για σας. Πρέπει λοιπόν να έχετε ειρήνη με τους συκοφάντες σας, όσο κι αν αυτό σας φαίνεται δύσκολο.»
«Η υγεία σας κλονίσθηκε. Κλονισμένη υγεία μπορεί να σημαίνει και κλονισμένη σωτηρία, όταν από τα χείλη του ασθενούς ακούγονται γογγυσμοί και κραυγές απελπισίας. Είθε ο Κύριος να σας βοηθήσει ν’ απαλλαγείτε από τη συμφορά αυτή.
Η υγεία και η αρρώστεια είναι και τα δύο μέσα σωτηρίας, όταν τα εκμεταλλευόμαστε με το πνεύμα της πίστεως στον Θεό που μας αγαπά και προνοεί για μας. Τα ίδια όμως είναι και μέσα καταστροφής, όταν τ’ αντιμετωπίζουμε με λανθασμένη νοοτροπία.
Συμφιλιωθήτε λοιπόν με την δοκιμασία σας. Υπομείνετέ την με υποταγή στον Κύριο, πιστεύοντας ότι έτσι θα ευεργετηθήτε και σεις και οι οικείοι σας.
Θυμηθήτε και την καρτερία των αγίων μαρτύρων, οι οποίοι μετά τα βασανιστήρια παρέμεναν στη φυλακή πέντε, δέκα ή και είκοσι ακόμη χρόνια έχοντας ανακούφιση και απόλαυση τη ζωντανή ελπίδα του παραδείσου».

Πηγή: Οσίου Θεοφάνους του Εγκλείστου Απάνθισμα Επιστολών, μετάφρ. από τη ρωσική, εκδ. Ι.Μ. Παρακλήτου, Ωροπός Αττικής.

Πηγές: Εις δόξαν Θεού (12/1/2011)- h-agaph-panta-elpizei.blogspot.gr

Ἡ ὁμολογία τῆς πίστεως μόνο μέ τά χείλη Οσίου Θεοφάνους του Εγκλείστου

Η ομολογία της πίστεως μόνο με τα χείλη, χωρίς καμιά συνέπεια στην ζωή μας, δεν έχει σημασία. Όταν μας ρωτούν τι θρήσκευμα έχουμε, κι εμείς ομολογούμε ότι είμαστε χριστιανοί, αυτό σημαίνει ότι πιστεύουμε σωστά καί ζούμε άγια, ότι παίρνουμε Θεία Χάρι με τα μυστήρια, ακολουθούμε τίς συμβουλές των πνευματικών πατέρων, ανήκουμε στην Ορθόδοξη Εκκλησία του Θεού καί με σχολαστικότητα τηρούμε ότι αυτή προστάζει. Εκτελούμε δηλαδή όλα εκείνα, πού όπως προείπαμε, μας καθοδηγούν στον δρόμο της σωτηρίας.

 Επομένως ειλικρινά ομολογεί τον Κύριο μόνον εκείνος πού πιστεύοντας σ’ Αυτόν, αγιάζεται με τα μυστήρια καί αντλεί δυνάμεις άπ’ αυτά, ζει άγια σύμφωνα με τίς εντολές του Θεού, κάτω από την χειραγώγηση των πνευματικών πατέρων καί μέσα στο πνεύμα της αγίας Ορθοδόξου Εκκλησίας.Αυτός είναι ό πραγματικός ομολογητής! Καί όχι εκείνος πού μόνο με τα χείλη ομολογεί τον Κύριο. Ό άγιος Ιωάννης ό θεολόγος, στην πρώτη του καθολική επιστολή γράφοντας για την πραγματική ομολογία, εννοεί ακριβώς μια τέτοια έμπρακτη ομολογία.

Επί πλέον ό αιρετικός θεωρεί σαν καρπό της προφορικής ομολογίας την Θεία Χάρι. Εάν η ομολογία αυτή ήταν ικανή να φέρει τον Κύριο, θα έφερνε καί την Θεία Χάρι. Διότι η Θεία Χάρις είναι η κοινωνία με τον Κύριο. Αλλά, όπως εξηγήσαμε προηγουμένως, ο Κύριος έρχεται μέσα μας με τα μυστήρια κι όχι με την ομολογία. Αρα τα μυστήρια μας γεμίζουν με την Θεία Χάρι κι όχι η ομολογία. Καί πιο πάνω σας εξήγησα ότι η Θ. Χάρις δεν προσφέρεται παρά μόνο με τα μυστήρια. Δεν υπάρχει περίπτωσης στην Ιστορία της Εκκλησίας του Θεού πού να την έλαβε κανείς με άλλο τρόπο.

Επομένως δεν μπορούμε να σκεφθούμε ότι με μια απλή προφορική ομολογία μπορούμε να λάβουμε την Θεία Χάρι. Αυτό θα έμοιαζε με το να λέγαμε σε κάποιον: «Άνοιξε το στόμα σου καί θα γέμισης με την Θ. Χάρι». Γι’ αυτό ταιριάζει πολύ να χαρακτηρίσει κανείς σαν ανόητο τον αιρετικό, πού πιστεύει ότι με μόνη την προφορική ομολογία θα την απόκτηση.

Πηγή: http://archdioceseofamerica.blogspot.gr/2013/09/blog-post_2796.html

 http://makkavaios.blogspot.gr/2015/02/blog-post_84.html

Συμβουλές γιά κάθε πνευματικό ἀγωνιστή. Ἀνοιξιάτικοι κίνδυνοι.

 

 ΤΗΝ προηγούμενη φορά σου έδωσα δυο-τρεις απλούς κανόνες . Θα προσθέσω τώρα και δυο-τρία προφυλακτικά μέτρα.

1)     Πρώτα απ’ όλα, μη νομίσεις ποτέ ότι πέτυχες κάτι. Είναι τόση η αδυναμία , μας, ώστε μόλις παρουσιαστεί μέσα μας ένα απειροελάχιστο καλό, αμέσως κραυγάζουμε με κενόδοξη αυτοϊκανοποίηση: “Να, το κατόρθωσα!”. Τέτοιους λογισμούς να τους διώχνεις. Γιατί το αγαθό ποτέ δεν έρχεται εύκολα και γρήγορα, όπως παραπλανητικά μας λέει ο εχθρός. Αν τον πιστέψεις, η ενεργητικότητά σου θα καταπέσει. Και τότε ο εσωτερικός διχασμός θα ξαναδημιουργηθεί. Για να μην υποκύψεις, λοιπόν, σ’ αυτόν τον ολέθριο λογισμό, κάθε πρωί, όταν σηκώνεσαι από το κρεβάτι, να σκέφτεσαι και να αισθάνεσαι ότι βρίσκεσαι στην πρώτη μέρα του πνευματικού αγώνα.

2)   Μην επιτρέψεις στον εαυτό σου να χαλαρώσει μέσα σ’ οποιεσδήποτε συνθήκες. Θα ‘ρθει μια μέρα που, ενώ θα διεξάγεις φιλότιμα τον καλό αλλά και σκληρό αγώνα της αυτογνωσίας και του αυτοελέγχου, ο εχθρός θα σου ψιθυρίσει με υποκριτική φιλοστοργία: “Πολύ σκληρά αγωνίζεσαι. Χαλάρωσε λιγάκι, μην το παρατραβάς! Έχεις μπροστά σου μιαν ολόκληρη ζωή…”. Πόσο εύλογη φαίνεται αυτή η πειρασμική υποβολή! Ούτε που θα σκεφθείς να την αντικρούσεις. Ωστόσο, αν τη δεχθείς έστω και για λίγο, θα σου προξενήσει μεγάλη εσωτερική ταραχή. Τι γίνεται , όταν σ’ ένα φράγμα σχηματισθεί μια μικρή τρύπα; Αναπόφευκτα, αργά ή γρήγορα , το φράγμα υποχωρεί κάτω από την πίεση του νερού και καταστρέφεται. Το ίδιο συμβαίνει και μέσα μας, όταν δείξουμε την παραμικρή επιείκεια στον εαυτό μας. Τότε, ό,τι έχουμε χτίσει με κόπο, σωριάζεται σε ερείπια, και πρέπει να καταπιαστούμε πάλι από την αρχή με την πνευματική μας οικοδομή. Σε συμβουλεύω, λοιπόν, να μη  χαρίζεσαι ποτέ στον εαυτό σου.

Η συμβουλή αυτή σου χρειάζεται ιδιαίτερα τώρα, που πλησιάζει το Πάσχα. Γιατί, μόλις φτάσει δεν αποκλείεται να σκεφθείς: «Γιορτή είναι, ας ξεδώσω λιγάκι». Αν υποκύψεις σ’ αυτόν τον λογισμό, θα σκορπίσεις όλους τους πνευματικούς καρπούς που μάζεψες στη διάρκεια της Σαρακοστής. Η νήψη, η νοερή προσοχή, η εγκράτεια, ο αυτοέλεγχος, η αγωνιστικότητα και ο ζήλος θα πάνε περίπατο. Καθώς, μάλιστα, βρισκόμαστε  στην άνοιξη, εποχή αναγεννητικού οργασμού όλης της πλάσης μετά την ανάπαυλα του χειμώνα, ο πόλεμος των σαρκικών λογισμών θ’ αρχίσει έντονος. Τότε, αν έχεις χαλαρώσει, η άμυνά σου θα είναι υποτονική και ο κίνδυνος της ήττας μεγάλος.

Η άνοιξη είναι μια εποχή ευχάριστη, μπορεί όμως να βλάψει πνευματικά όσους δεν προσέχουν. Έχεις δει πως χοροπηδούν, βελάζουν και παιχνιδίζουν τα αρνιά, όταν οδηγούνται στη βοσκή. Γιατί; Η ζωή παίζει! Παρόμοια ανάγκη για παιχνίδισμα αισθάνονται και οι άνθρωποι, τόσο οι νέοι όσο και οι ηλικιωμένοι. Σ’ αυτό δεν υπάρχει τίποτα το εφάμαρτο. Είναι ένα αίσθημα αθώο. Ο τρόπος, ωστόσο, με τον οποίο το εκδηλώνουν οι περισσότεροι άνθρωποι δεν είναι εντελώς αθώος. Η χαρά της ζωής! Όταν τη βιώνουμε, οφείλουμε να ευχαριστούμε τον Κύριο, που στη γη, τη γεμάτη πόνο και θλίψη εξαιτίας των αμαρτιών μας, έχει αφήσει περιθώρια χαράς, για να μην πέφτουμε σε απόγνωση. Δυστυχώς, όμως, δεν Τον ευχαριστούμε . Απεναντίας, επιδιώκοντας άλογα την παράταση της χαράς, ξεφεύγουμε από το δρόμοι της σωτηρίας και επιστρέφουμε στον μάταιο τρόπο ζωής. Το χαρούμενο παιχνίδισμα της ζωής είναι ευχάριστο, αλλά ασχολείται αποκλειστικά με το σώμα και τις αισθήσεις, γι’ αυτό δημιουργεί τάσεις και διαθέσεις σαρκικές, αισθησιακές. Θέλουμε να κοιτάζουμε θεάματα ευχάριστα  στο μάτι, ν’ ακούμε ακροάματα ευχάριστα στο αυτί, να οσφραινόμαστε ευχάριστες οσμές- κοντολογίς, θέλουμε ν’ αυξάνουμε τις ευχάριστες εντυπώσεις των αισθήσεων. Ενδίδοντας , όμως, σ’ αυτές τις τάσεις και διαθέσεις, δεν μπορούμε να διατηρήσουμε την εσωτερική πνευματική ζωή. Δίχως άλλο την χάνουμε. Και μαζί μ’ αυτήν χάνουμε την καλή αγωνία για τη σωτηρία μας. Τότε οι πονηροί λογισμοί, τα εμπαθή συναισθήματα και οι άλογες επιθυμίες αρχίζουν πάλι να μας κυριεύουν , αναστατώνοντας τον εσωτερικό μας κόσμο. Η μνήμη του Θεού φεύγει από το νου μας. Η ειρήνη εξαφανίζεται από την καρδιά μας. Και επιστρέφουμε μοιραία στη ζωή της ταραχής, της συγχύσεως, της αμαρτίας. Η ψυχή μας, που ελέγχεται βασανιστικά από τη συνείδηση, λέει: “Από αύριο θ’ αλλάξω ζωή!”. Αλλά το αύριο είναι χειρότερο από το σήμερα, όπως και το μεθαύριο χειρότερο από το αύριο. Έτσι, μέρα με τη μέρα, βουλιάζουμε στη συνηθισμένη ζωή του κόσμου. Και τελικά απελπιζόμαστε. Όλος ο καρπός του σκληρού αγώνα που κάναμε, για να βάλουμε την ψυχή μας σε τάξη, χάνεται. Και χάνεται για ένα μόνο λόγο: Επειδή δεν λάβαμε προφυλακτικά μέτρα. Δεν αρνηθήκαμε στις αισθήσεις μας κάποιες αθέμιτες απολαύσεις. Μα κι όταν δοκιμάζαμε άλλες θεμιτές, δεν φροντίζαμε να διατηρούμε μέσα μας το φόβο του Θεού. Σαγηνευτήκαμε, λοιπόν, από εξωτερικά πράγματα και παραμελήσαμε την εσωτερική πνευματική εργασία.

Ο Κύριος να σε φυλάξει από το κακό αυτό! Κάποιος λογισμός δυσπιστίας σ’ έχει κιόλας επισκεφθεί˙ μη χάνεις έδαφος! Αν δεν υποχωρήσεις ούτε σπιθαμή, θα επιστρέψεις , με τη χάρη του Θεού, στον σταθερό σου στόχο. Αν γυρίσεις πίσω, θα βρεθείς σε πολύ χειρότερη θέση από κείνη που ήσουνα όταν άρχισες τη νέα  σου  ζωή. Ο Χριστός παρομοιάζει μια τέτοιαν υποτροπή και πτώση με την επιστροφή του δαιμονικού πνεύματος στο σπίτι, από το οποίο είχε φύγει. Όταν, λέει, το ακάθαρτο πνεύμα βγει από τον άνθρωπο, περνάει από ξερότοπους, ψάχνοντας ένα μέρος για να ξεκουραστεί , μα δεν βρίσκει. Τότε αποφασίζει να επιστρέψει στην κατοικία του, δηλαδή στον άνθρωπο από τον οποίο είχε φύγει. Έρχεται, λοιπόν, και τον βρίσκει αδειανό, καθαρό και στολισμένο. Πηγαίνει και παίρνει μαζί του άλλα εφτά δαιμόνια, πιο πονηρά από τον ίδιο, και μπαίνουν όλα στον άνθρωπο. Έτσι γίνεται η κατάσταση του ανθρώπου χειρότερη από την προηγούμενη ( Ματθ. 12: 43-45 ) . Ο Θεός να μας γλυτώσει από τέτοια συμφορά!

Διαβάζοντας την προηγούμενη παράγραφο, μην τρομάξεις, μην αναστατωθείς, μην πεις, “Αχ, γιατί ξεκίνησα;”. Αποφάσισες να κάνεις το πιο αξιόλογο πράγμα στον κόσμο, ν’ ακολουθήσεις τον μοναδικό δρόμο της ζωής, που θα σε ανυψώσει στο επίπεδο της αληθινής ανθρώπινης αξίας. Μην υποτιμάς, λοιπόν, τη μεγάλη απόφασή σου. Μην ατιμάζεις τον Κύριο. Μήπως Εκείνος σ’ έχει αφήσει μόνη; Όχι! Είναι μέσα σου με τη χάρη Του. «Όταν ο Θεός είναι με το μέρος μας, ποιος μπορεί να μας βλάψει;» ( Ρωμ. 8:31 ). «Αυτός που ενεργεί μέσα σου είναι ισχυρότερος απ’ αυτόν που κυριαρχεί μέσα στον κόσμο» ( Α ΄Ιω. 4:4 ) . άλλωστε , μια προσεκτική και συνεπής χριστιανική ζωή όχι μόνο δεν σου στερεί κάθε άνεση, αλλά και σου δίνει ανεκτίμητα ανταλλάγματα: Με την αδιάλειπτη μνήμη του Θεού και την υπακοή στη συνείδηση, η ζωή αυτή γίνεται αστείρευτη πηγή πνευματικής χαράς, χαράς ανέκφραστης και ασύγκριτης μ’ οποιαδήποτε γήινη. Λίγα είναι τα εξωτερικά πράγματα που θα στερηθείς. Εσωτερικά θ’ αλλάξεις. Είναι δυνατό να συμμετέχεις σε όλα και συνάμα να είσαι έξω απ’ όλα. Κάνεις κάτι εξωτερικά , αλλά μέσα σου γίνεται κάτι άλλο…

Να λοιπόν! Έχεις τους κανόνες και τα προφυλακτικά μέτρα στα δυο τελευταία γράμματά μου. Είναι πολλά; Διόλου. Απλά πράγματα. Απλά και εύκολα. Τι καρπό, όμως θα σου αποφέρουν ! Κάνε κουράγιο και εφάρμοσέ τα. Αμήν.

«Από το βιβλίο: «ΟΣΙΟΥ ΘΕΟΦΑΝΟΥΣ ΤΟΥ ΕΓΚΛΕΙΣΤΟΥ
Ο ΔΡΟΜΟΣ ΤΗΣ ΖΩΗΣ
γράμματα σε μια ψυχή»
ΕΚΔΟΣΗ ΤΕΤΑΡΤΗ
ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΠΑΡΑΚΛΗΤΟΥ
ΩΡΩΠΟΣ ΑΤΙΙΚΗΣ 2000

http://eisdoxantheou-gk.blogspot.gr/2012/07/blog-post_24.html

Ὑπάρχει κάποια πατερική θέση, σχετικά μέ τίς λεγόμενες «ἀνθρωπιστικές ὀργανώσεις» παγκόσμιου βεληνεκοῦς; Τί πρέπει νά γνωρίζουμε, ὥστε νά βαδίζουμε κατά τό θεῖο θέλημά Του.

Πρώτα θα πρέπει να ξεκαθαρίσουμε το τοπίο σχετικά με τον σύνδεσμο που υπάρχει μεταξύ Πίστης και «καλών έργων», την τήρηση των εντολών του Χριστού και τον τελικό σκοπό του ανθρώπου, δηλαδή να κατανοήσουμε τι σημαίνει, θεάρεστη ζωή.
Θα τοποθετηθούμε λοιπόν με τα λόγια του Αγίου Θεοφάνους του Εγκλείστου σε σχετική του επιστολή:
Ο Κύριος μας έδωσε αυτή τη σύντομη ζωή ως χρόνο και ευκαιρία προετοιμασίας για την άλλη, την ατελεύτητη. Στη διάρκεια, λοιπόν, της σύντομης επίγειας ζωής μας πρέπει να συγκεντρώσουμε «προμήθειες» για ολόκληρη την αιωνιότητα. Πώς; Με τα καλά έργα. Απ’ αυτά σχηματίζεται ένα κεφάλαιο, και ο Κύριος «θα πληρώσει τον καθένα κατά τα έργα του» (Ρωμ. 2:6).Στην παρούσα ζωή, λοιπόν, πρέπει να κάνουμε ό,τι μπορούμε για ν’ αυξήσουμε τις καταθέσεις μας σ’ αυτόν το λογαριασμό. Δεν είναι δύσκολο. Ο ίδιος ο Κύριος το βεβαιώνει, λέγοντας: «Ο ζυγός μου είναι απαλός και το φορτίο μου ελαφρό» (Ματθ. 11:30). Όλη η χριστιανική ζωή συνοψίζεται σε τούτα: Να πιστεύουμε στον Θεό, στην προσκυνητή Τριάδα, που μας σώζει με το λυτρωτικό έργο του Ιησού Χρίστου και με την αγαθότητα του Αγίου Πνεύματος, να ζούμε σύμφωνα με τις εντολές του Ευαγγελίου, παίρνοντας θεία δύναμη μέσω των ιερών Μυστηρίων της Αγίας Εκκλησίας μας, και να ελπίζουμε ότι ο Θεός, για την πίστη και την υπακοή μας σ’ Αυτόν, δεν θα μας στερήσει τα επουράνια αγαθά.
Όσο απαραίτητη είναι η πίστη για τη σωτηρία μας άλλο τόσο απαραίτητα είναι και τα καλά έργα. Το τονίζω αυτό, γιατί μερικοί διακηρύσσουν πως η πίστη είναι αρκετή, ενώ άλλοι λένε ότι φτάνει να είμαστε “καλοί άνθρωποι”, να κάνουμε δηλαδή καλά έργα. Η αλήθεια είναι πως η πίστη και τα έργα έχουν ίση αξία. Η πίστη πρέπει να συνοδεύεται και να επιβεβαιώνεται από τα καλά έργα, δηλαδή από ζωή άγια, σύμφωνη με τις θείες εντολές. Εδώ, στην τήρηση των θείων εντολών, είναι που πρέπει να συγκεντρώσουμε περισσότερο την προσοχή μας. Την πίστη, βλέπεις, την αληθινή ορθόδοξη πίστη, την έχουμε. Τι μας μένει, λοιπόν; Η τήρηση των εντολών, τα καλά έργα. Γιατί «η πίστη χωρίς τα έργα είναι νεκρή» (Ίακ. 2:20). Και πρέπει να πω, ότι χρωστάμε απέραντη ευγνωμοσύνη στον Κύριο, γιατί την άξια των έργων μας την καθορίζει με κριτήριο όχι τη σπουδαιότητα ή τη μεγαλοσύνη τους, αλλά τη διάθεση πού υπάρχει μέσα μας, όταν τα επιτελούμε. Ευγνωμοσύνη Του χρωστάμε ακόμα, γιατί μας δίνει καθημερινά αναρίθμητες ευκαιρίες για την επιτέλεση καλών έργων σύμφωνα με το θέλημα Του, έτσι πού, αν προσέχουμε, μπορούμε κάθε στιγμή να Τον ευαρεστούμε.
Για να ευαρεστούμε λοιπόν το Θεό, δεν είναι ανάγκη να κάνουμε κάτι το πολύ μεγάλο, όπως κάνουν οι νεωτεριστές και τάχα προοδευτικοί. Φτάνει να κοιτάμε γύρω μας, κάθε μέρα και κάθε ώρα. Διακρίνεις σε κάτι τη σφραγίδα της θεϊκής εντολής; Κάνε το δίχως χρονοτριβή ή δισταγμό, με την πεποίθηση ότι ο ίδιος ο Θεός αυτή την ώρα ζητάει από σένα αυτό το έργο και τίποτ’ άλλο. Έτσι, με κάθε βήμα, με κάθε λέξη, με κάθε κίνηση, ακόμα και με κάθε ματιά μπορούμε να ευαρεστούμε τον θεό, να βαδίζουμε στο δρόμο του θελήματος Του, και επομένως να κατευθυνόμαστε προς τον τελικό σκοπό μας.
Οι νεωτεριστές, οι τάχα προοδευτικοί, έχουν στο νου τους σύνολη την ανθρωπότητα, όλους τους ανθρώπους στοιβαγμένους μαζί. Είναι, όμως, γεγονός ότι “η ανθρωπότητα” ή “ο λαός” δεν υπάρχει ως πρόσωπο, ένα πρόσωπο για το οποίο θα μπορούσε κάποιος μεγάλο έργο, όπως είναι η πανανθρώπινη ευημερία, ούτε πάλι αξιοποιούν τις ευκαιρίες, που τους δίνονται, για την εκτέλεση μικρών καλών έργων.

Είναι λοιπόν προτιμότερο να ρίχνεις ταπεινά τα μάτια σου κάτω και να κοιτάς τα πόδια σου, προσέχοντας που πατάς. Αυτός είναι ο πιο σωστός δρόμος. 
επεξεργασία από το “Ο δρόμος της ζωής, γράμματα σε μια ψυχή”, Οσίου Θεοφάνους του εγκλείστου, έκδ. Ι.Μ. Παρακλήτου Ωρωπού Αττικής, 2008, σελ. 76-79.
ΠΗΓΗ:http://orthodox-answers.blogspot.com

ρήματα Ζωῆς: Ἡ ἀναπνοή τοῦ πνεύματος

Η εγκάρδια προσευχή είναι η αναπνοή και η ζωή του πνεύματος. Με την εγκάρδια προσευχή το πνεύμα μένει «εν τω Θεώ», ενώνεται μαζί του. Με την ένωση αυτή αποκτά την πλήρη ζωτικότητά του.

Όσιος Θεοφάνης ο Έγκλειστος 
http://www.pemptousia.gr/rimata_zois/rimata-zois-i-anapnoi-tou-pnevmatos/

Θάνατος καί Αἰωνιότητα.Ὅσιος Θεοφάνης ὁ Ἔγκλειστος

Στα σοβαρά ετοιμάζεσθε ν’ αναχωρήσετε; Δεν το πιστεύω. Θα υποφέρετε νομίζω, λίγο και μετά θα σηκωθήτε υγιής.

Θα έλθη φυσικά και για μας η ώρα του θανάτου. Ο θάνατος δεν είναι κάτι που μπορεί κανείς ν’ αποφύγη. Άλλος χθες, άλλος σήμερα, άλλος αύριο, όλοι αναχωρούμε για την αιώνια ζωή.
Σημασία δεν έχει το πότε, αλλά το πως θα φεύγει κανείς. Ετοιμαστήκατε καθόλου;
Αλλοιώς κανείς αντικρύζει τον θάνατο από μακρυά και αλλοιώς από κοντά. Ο υγιής και ακμαίος δυσκολεύεται να νοοήση τον εαυτό του στα πρόθυρα της άλλης ζωής. Ο θάνατος είναι μεγάλο μυστήριο για όλους. Φωτίζεται αρκετά με την πίστη στον Χριστό, παραμένει όμως βασικά σαν μυστήριο. Δεν υπάρχει λόγος να θλιβώμαστε με ανώφελους φόβους.Ο ίδιος ο Κύριος πέθανε και πέρασε το κατώφλι του θανάτου. Έτσι έκανε ευκολώτερη την διάβασι αυτή για μας. Βαδίζοντας κι εμείς στα ίχνη Του ας μην φοβηθούμε διότι μαζί Του θα βρεθούμε στην αιώνια μακαριότητα.
****
Μακάριος εκείνος που διαρκώς περιμένει την ώρα του θανάτου και καθημερινά ετοιμάζεται.
Ποιος είναι ικανός να πη: «Εάν γαρ και πορευθώ εν μέσω σκιάς θανάτου, ου φοβηθήσομαι κακά, ότι συ μετ’ εμού ει»; Εκείνος πουπ στην ζωή του κοπίασε και κοπιάζει να ευαρεστήση τον Κύριο. Γι’αυτόν ο θάνατος είναι μία μετάβασις σε άλλη περιοχή γεμάτη παρηγοριά.
Βέβαια το πλησίασμα του θανάτου ίσως δημιουργεί κάποιο φόβο. Ας έχετε όμως θάρρος. Ο Κύριος νίκησε τον θάνατο. Αυτός θ’αναδείξη νικητή και κάθε πιστό.
Ο εχθρός θα κάνει την τελευταία του κίνηση. Ο πιστός που ετοιμάσθηκε δεν θα δειλιάσει αλλά θα παραδώσει τον εαυτό του στον Κύριο. Άγγελοι θα πλησιάσουν και θ’ απομακρύνουν κάθε διαμονική επήρεια. Δεν βαδίζουμε προς το άγνωστο και η ελπίδα μας δεν θα μας πλανέψει.
****
Βαθειά θλίψη επικρατεί όταν κάποιος πεθαίνη. Αλλά τί είναι ο θάνατος; Είναι η μετάβασις από μία μορφή ζωής στην άλλη, όπως το πέρασμα από το ένα δωμάτιο στο άλλο.
Δεν θλίβομαι για τους νεκρούς όταν είμαι βαθειά πεπεισμένος ότι σώθηκαν και βρίσκονται κοντά στον Θεό. Γιατί να λυπάμαι όταν αυτοί χαίρονται; Εάν αυτοί μας βλέπουν, δεν θα τους είναι δυσάρεστα τα πικρά μας δάκρυα;
Θα πω καλύτερα κλαίμε για τον εαυτό μας, επειδή τους χάσαμε. Και αυτό δεν είναι σωστό. Διότι δεν παύουν να είναι κοντά μας και να μας ευεργετούν, όχι βέβαια ορατά. Τώρα μάλιστα είναι ακόμα περισσότερο κοντά μας.
****
Αληθινή ζωή δεν είναι αυτή που ζούμε εδώ στην γη, αλλά εκείνη που θα ζήσουμε στον ουρανό. Εάν αυτή εδώ ήταν η αληθινή ζωή, τότε δεν θα πεθαίναμε. Εδώ στην γη προετοιμαζόμαστε για τον ουρανό, όπου δεν υπάρχη η κοσμική τάξις των πραγμάτων αλλά η αγγελική.
Πηγή: (από το βιβλίο: Οσίου Θεοφάνους του Εγκλείστου, Απάνθισμα Επιστολών, εκδ.Ι.Μ.Παρακλήτου, Ωρωπός Αττικής), Με παρρησία…

πηγή: http://www.pentapostagma.gr/2015/07/%ce%b8%ce%ac%ce%bd%ce%b1%cf%84%ce%bf%cf%82-%ce%ba%ce%b1%ce%b9-%ce%b1%ce%b9%cf%89%ce%bd%ce%b9%cf%8c%cf%84%ce%b7%cf%84%ce%b1.html#ixzz3gW6fmKQl

http://makkavaios.blogspot.gr/2015/07/blog-post_60.html

Θάνατος καί Αἰωνιότητα.Ὅσιος Θεοφάνης ὁ Ἔγκλειστος

Στα σοβαρά ετοιμάζεσθε ν’ αναχωρήσετε; Δεν το πιστεύω. Θα υποφέρετε νομίζω, λίγο και μετά θα σηκωθήτε υγιής.

Θα έλθη φυσικά και για μας η ώρα του θανάτου. Ο θάνατος δεν είναι κάτι που μπορεί κανείς ν’ αποφύγη. Άλλος χθες, άλλος σήμερα, άλλος αύριο, όλοι αναχωρούμε για την αιώνια ζωή.
Σημασία δεν έχει το πότε, αλλά το πως θα φεύγει κανείς. Ετοιμαστήκατε καθόλου;
Αλλοιώς κανείς αντικρύζει τον θάνατο από μακρυά και αλλοιώς από κοντά. Ο υγιής και ακμαίος δυσκολεύεται να νοοήση τον εαυτό του στα πρόθυρα της άλλης ζωής. Ο θάνατος είναι μεγάλο μυστήριο για όλους. Φωτίζεται αρκετά με την πίστη στον Χριστό, παραμένει όμως βασικά σαν μυστήριο. Δεν υπάρχει λόγος να θλιβώμαστε με ανώφελους φόβους.Ο ίδιος ο Κύριος πέθανε και πέρασε το κατώφλι του θανάτου. Έτσι έκανε ευκολώτερη την διάβασι αυτή για μας. Βαδίζοντας κι εμείς στα ίχνη Του ας μην φοβηθούμε διότι μαζί Του θα βρεθούμε στην αιώνια μακαριότητα.
****
Μακάριος εκείνος που διαρκώς περιμένει την ώρα του θανάτου και καθημερινά ετοιμάζεται.
Ποιος είναι ικανός να πη: «Εάν γαρ και πορευθώ εν μέσω σκιάς θανάτου, ου φοβηθήσομαι κακά, ότι συ μετ’ εμού ει»; Εκείνος πουπ στην ζωή του κοπίασε και κοπιάζει να ευαρεστήση τον Κύριο. Γι’αυτόν ο θάνατος είναι μία μετάβασις σε άλλη περιοχή γεμάτη παρηγοριά.
Βέβαια το πλησίασμα του θανάτου ίσως δημιουργεί κάποιο φόβο. Ας έχετε όμως θάρρος. Ο Κύριος νίκησε τον θάνατο. Αυτός θ’αναδείξη νικητή και κάθε πιστό.
Ο εχθρός θα κάνει την τελευταία του κίνηση. Ο πιστός που ετοιμάσθηκε δεν θα δειλιάσει αλλά θα παραδώσει τον εαυτό του στον Κύριο. Άγγελοι θα πλησιάσουν και θ’ απομακρύνουν κάθε διαμονική επήρεια. Δεν βαδίζουμε προς το άγνωστο και η ελπίδα μας δεν θα μας πλανέψει.
****
Βαθειά θλίψη επικρατεί όταν κάποιος πεθαίνη. Αλλά τί είναι ο θάνατος; Είναι η μετάβασις από μία μορφή ζωής στην άλλη, όπως το πέρασμα από το ένα δωμάτιο στο άλλο.
Δεν θλίβομαι για τους νεκρούς όταν είμαι βαθειά πεπεισμένος ότι σώθηκαν και βρίσκονται κοντά στον Θεό. Γιατί να λυπάμαι όταν αυτοί χαίρονται; Εάν αυτοί μας βλέπουν, δεν θα τους είναι δυσάρεστα τα πικρά μας δάκρυα;
Θα πω καλύτερα κλαίμε για τον εαυτό μας, επειδή τους χάσαμε. Και αυτό δεν είναι σωστό. Διότι δεν παύουν να είναι κοντά μας και να μας ευεργετούν, όχι βέβαια ορατά. Τώρα μάλιστα είναι ακόμα περισσότερο κοντά μας.
****
Αληθινή ζωή δεν είναι αυτή που ζούμε εδώ στην γη, αλλά εκείνη που θα ζήσουμε στον ουρανό. Εάν αυτή εδώ ήταν η αληθινή ζωή, τότε δεν θα πεθαίναμε. Εδώ στην γη προετοιμαζόμαστε για τον ουρανό, όπου δεν υπάρχη η κοσμική τάξις των πραγμάτων αλλά η αγγελική.
Πηγή: (από το βιβλίο: Οσίου Θεοφάνους του Εγκλείστου, Απάνθισμα Επιστολών, εκδ.Ι.Μ.Παρακλήτου, Ωρωπός Αττικής), Με παρρησία…

πηγή: http://www.pentapostagma.gr/2015/07/%ce%b8%ce%ac%ce%bd%ce%b1%cf%84%ce%bf%cf%82-%ce%ba%ce%b1%ce%b9-%ce%b1%ce%b9%cf%89%ce%bd%ce%b9%cf%8c%cf%84%ce%b7%cf%84%ce%b1.html#ixzz3gW6fmKQl

http://makkavaios.blogspot.gr/2015/07/blog-post_60.html

Ἡ πρόοδος στήν πνευματική ζωή διακρίνεται μέ τήν ὁλοένα καί περισσότερη συναίσθηση τῆς μηδαμινότητός μας Ὁσίου Θεοφάνους τοῦ Ἐγκλείστου

    Ὁσίου Θεοφάνους τοῦ Ἐγκλείστου
Προσέχετε τον εαυτό σας. Η πρόοδος στην πνευματική ζωή διακρίνεται με την ολοένα και περισσότερη συναίσθηση της μηδαμινότητός μας. Ενώ όσο αυξάνει η εκτίμησις του εαυτού μας σε κάτι, τόσο βαδίζουμε στην καταστροφή. Ο εχθρός θα το εκμεταλλευθή αυτό. Θα πλησιάση και θα επιχειρήση να πετάξη κανένα πετραδάκι στον δρόμο μας για να σκοντάψουμε. Μια ψυχή που δίνει στον εαυτό της αξία, μοιάζει με τον κόρακα του Αισώπου που ακούγοντας τις κολακείες της αλεπούς για την «ωραία» του φωνή, άνοιξε το στόμα και του έπεσε το τυρί…».

«Πόσο χρήσιμο θα ‘ταν να βρισκόταν κάποιος να σας κατηγορή. Να χαίρεσθε , αν ποτέ συμβή αυτό. Είναι πολύ επικίνδυνο να σας επαινούν όλοι και κανείς να μην σας λέει την αλήθεια. Είναι νομίζετε δύσκολο να πλανηθή ή να σκοντάψη κανείς; Απέχετε πολύ από το να θεωρήτε τον εαυτό σας άγιο και άξιο να συμβουλεύη τους άλλους;».
«Στο Κίεβο ασκήτευε κάποτε κάποιος με πολλή νηστεία και μόνωση. Τον πολέμησε όμως ο εγωισμός και άλλα πάθη. Πήγε λοιπόν και εξωμολογήθηκε τους λογισμούς του στον μακαριστό στάρετς Παρθένιο. Εκείνος του έδωσε χρήματα και τον έστειλε στην αγορά λέγοντας: 
«Αγόρασε κρέας και φάγε το μπροστά στους άλλους». Ο ασκητής ακολούθησε την συμβουλή του στάρετς και όλοι οι πειρασμοί του φύγανε. Να πώς οι Πατέρες πολεμούσαν την υπερηφάνεια.
Συχνά να ελέγχετε και σεις τον εαυτό σας στο σημείο αυτό. Γιατί δεν είναι μικρή συμφορά… 
Λένε ότι η υπερηφάνεια είναι κλέφτης που βρίσκεται μέσα στο σπίτι. Έρχεται συχνά σε συνεννόηση με τους εξωτερικούς κλέφτες , τους ανοίγει πόρτες και παράθυρα, κι εκείνοι μπαίνουν και αρπάζουν κάθε θησαυρό».
«Αγωνισθήτε, ενώ συναναστρέφεσθε με άλλους και φροντίζετε για τις βιοτικές υποθέσεις, συγχρόνως να σκέπτεσθε τον Θεό και να έχετε την συναίσθησι ότι βρίσκεται κοντά σας και σας κατευθύνει σύμφωνα με το άγιό Του θέλημα. Έτσι δεν θα διασπάσθε στην εσωτερική σας εργασία. Η διάσπασις είναι η πρώτη επιτυχία του διαβόλου.
Η δεύτερη επιτυχία του είναι η προσκόλλησις της καρδιάς σε κάτι το γήινο και η αιχμαλωσία των αισθημάτων και των σκέψεων σ’ αυτό. Αυτή είναι χειρότερη επιτυχία του εχθρού.

Προσπαθήστε ν’ αποδεσμεύεσθε από κάθε αιχμαλωσία της καρδιάς και από κάθε διάσπασι της εσωτερικής σας εργασίας. Ο τρόπος είναι ένας: Να μην απομακρύνεται η προσοχή από τον Κύριο και την συναίσθησι της παρουσίας Του.
Οι υπερβολές δεν οδηγούν ποτέ σε καλό. 
Το πρώτο βήμα για την υπερηφάνεια είναι η κενοδοξία , η πεποίθησις δηλαδή ότι είμαι κάτι.
 Το δεύτερο είναι η οίησις, η συναίσθησις δηλαδή του ότι όχι απλώς είμαι κάτι, αλλά κάτι σπουδαίο ενώπιον Θεού και ανθρώπων. Από την κενοδοξία και την οίησι γεννιέται πλήθος υπερήφανων λογισμών, βδελυκτών στον Θεό. Η αυτογνωσία και η βίωσι της μηδαμινότητός μας μπορεί εδώ να βοηθήση. Συχνά ας φέρνουμε στην μνήμη μας σφάλματα του παρελθόντος και ας κατακρίνουμε τον εαυτό μας γι΄ αυτά».
«Τιμιώτατε πρωτοπρεσβύτερε. Σας ευχαριστώ πολύ για την πολύτιμη διδασκαλία σας. Απλή και βαθειά, σύντομη και ολοκληρωμένη, μεστή και απέρριτη. Ας ευλογήση ο Κύριος τους ποιμαντικούς σας κόπους σ’ όλο το πλάτος τους. Σας δόθηκε η χάρις όχι μόνο να διδάσκετε, αλλά και να πράττετε. Ας σας ενισχύη ο Κύριος να υπηρετήτε καρποφόρα τους αδελφούς χριστιανούς.
Εσείς βρίσκεσθε δε δράση. Για μένα ήλθε ο καιρός να παραδώσω τα όπλα. Εσείς είσθε ο ποιμένας ο καλός, εγώ ο αρχιποιμένας ο άχρηστος. Για τις αμαρτίες μου αδυνάτισα σωματικά και ακόμη περισσότερο πνευματικά. Πίσω μου τίποτε καλό δεν φαίνεται, μπροστά μου τίποτε αξιόλογο δεν ελπίζεται. Μένει μόνο: «Ο Θεός, ιλάσθητί μοι τω αμαρτωλώ». Είθε να ευδοκήση ο Κύριος, έστω κι αυτή η κραυγή να βγαίνη μέσ’ απ’ την καρδιά».



«Να καλλιεργήτε μέσα σας τον φόβο του Θεού και την ευλάβεια ενώπιον του απερίγραπτου μεγαλείου Του. Να έχετε καρδιά συντετριμμένη και τεταπεινωμένη . Να θεωρήτε όλους ανώτερούς σας. Ν’ αγαπάτε την σιωπή, την μόνωσι, την συνομιλία με τον Κύριο, που θα γίνη χειραγωγός και διδάσκαλός σας.
Τα άγια δάκρυα αποτελούν εκδήλωση θείου ελέους και ασφάλεια στην πνευματική ξηρασία και στην σκλήρυνσι των αισθημάτων. Μην τα περιφρονήτε και μην τα διώχνετε.
Τα αμαρτωλά δάκρυα προκαλούν οίησι, αγαπούν την επίδειξι και παρέρχονται σύντομα.
Όταν σας πλησιάζη η υπερηφάνεια διώξτε την και τοποθετήστε στην θέσι της το ταπεινό φρόνημα και την συντριβή».
«Δεν υπάρχει λόγος να επαναλαμβάνω ότι το απόρθητο φρούριό μας είναι η ταπείνωσις. Δύσκολα την αποκτά κανείς. Μπορεί να θεωρή ταπεινό τον εαυτό του και να μην έχη ίχνος απ’ αυτή. Ο σωστότερος ή ο μοναδικός δρόμος για την ταπείνωσι είναι η υπακοή και η απάρνησις του ιδίου θελήματος. Χωρίς αυτά είναι δυνατόν ν’ αναπτύξη κανείς εσωτερικά εωσφορικό εγωισμό, παρά την εξωτερική ταπεινή συμπεριφορά και τις ταπεινολογίες.
Σταθήτε λοιπόν και αναρωτηθήτε, αν έχετε υποκοή και απάρνησι του ιδίου θελήματος».
«Αγωνισθήτε ν’ αποκτήσετε ταπείνωση. Η ταπείνωση είναι ευωδία Χριστού και ένδυμα Χριστού. Για χάρι της όλα θα τα συγχωρήση ο Θεός. Δεν θα εξετάση τις ελλείψεις που είχε ο αγώνας μας. Ενώ χωρίς ταπείνωσι καμιά άσκησι δεν μπορεί να μας βοηθήση.

Με το ταπεινό φρόνημα μπορεί ο άνθρωπος να σωθή. Χωρίς όμως αυτό το εισητήριο δεν θα του επιτρέψουν να μπη στον παράδεισο που είναι γεμάτος από ταπεινούς».

«Η ταπείνωσις πρέπει ν’ αποτελή το φόντο της ζωής σας, όπως και του καθενός που ζη ειλικρινά την εν Χριστώ ζωή».
«Αγωνισθήτε στον εαυτό σας με όλες σας τις δυνάμεις και ο Θεός θα σας βοηθήση. Έχετε σαν σκοπό ν’ αποκτήσετε «πνεύμα συντετριμμένον», «καρδίαν συντετριμμένην και τεταπεινωμένην» ( Ψαλμ. 50, 19 ) . Όταν υπάρχουν αυτά, σημαίνει ότι βρίσκεσθε σε καλή κατάστασι. Τότε έχετε την σκέπη και την βοήθεια του Θεού. Τότε η προσήλωσις στον Θεό είναι σταθερή και η ενθύμησίς Του αδιάλειπτη».
«Προσπαθήστε να παλέψετε με το ευέξαπτο του χαρακτήρος σας. Το πάθος αυτό εκδηλώνεται όταν κάποιος ενεργήση αντίθετα με την δική σας θέλησι, επιθυμία ή εντολή. Όσο όμως ζη μέσα σας η υπερηφάνεια τίποτε δεν θα κατορθώσετε. Αυτή όλα τα κυβερνά. Αν μπορήτε πετάξτε την πέρα από την εξώπορτα του σπιτιού σας και απαγορέψτε της να ξαναπαρουσιασθή.
Να σκέπτεσθε την πανταχού παρουσία του Θεού , καθώς και την ώρα του θανάτου. Η μνήμη του Θεού και του θανάτου είναι οι καλύτεροι διδάσκαλοι για την θεραπεία των παθών».
«Είθε να σας διατηρήση ο Κύριος το χάρισμα των δακρύων για πάντα. Αυτά μαλακώνουν την καρδιά και χαρίζουν την κατάνυξι . Πρέπει όμως να τα κρύβετε. Διότι η υπερηφάνεια ολόγυρά τους περιφέρεται , όπως ο σκύλος γύρω από την τροφή».
Από το βιβλίο : « Οσίου Θεοφάνους του Εγκλείστου ΑΠΑΝΘΙΣΜΑ ΕΠΙΣΤΟΛΩΝ»
Μετάφρασις από τα ρωσικά
Ιερά Μονή Παρακλήτου


http://proskynitis.blogspot.gr/

Ἀποφυγή τῆς αὐταρέσκειας καί τοῦ αὐτοθαυμασμοῦ Αγ. Θεοφάνους του Εγκλείστου, «Ο δρόμος της ζωής» -επιλογές-, εκδ. Ι. Μ. Παρακλήτου & ΠΕΜΠΤΟΥΣΙΑ

Σας έβρισαν και σας πρόσβαλαν. Καλό σημάδι! Μην τα χάνετε! Ιαματική λάσπη είναι! Χωρίς αυτήν, ίσως θα πετούσατε στα σύννεφα με τα φτερά της υπερηφάνειας. Ο Κύριος, λοιπόν, που σας αγαπά, παραχώρησε να πέσει πάνω σας αυτή η λάσπη, για να ταπεινωθείτε.

Μην πολυασχολείστε με τον εαυτό σας. Πολύ περισσότερο, μην έχετε μεγάλη ιδέα γι’ αυτόν, μην τον εκτιμάτε και μην τον θαυμάζετε. Όλα τούτα δείχνουν έπαρση, υπερηφάνεια. Οι άγιοι πατέρες μας συμβουλεύουν: «Όπου κι αν πάς, μην υπολογίζεις τον εαυτό σου». Ας λέμε πάντα με ταπείνωση: Δεν έχω τίποτα καλό επάνω μου. Κύριε, βοήθησε με να βάλω αρχή μετανοίας και προκοπής!. Μη λογαριάζετε τα χαρίσματά σας, γιατί είναι δώρα του Θεού. Και μη συγκρίνετε τον εαυτό σας με άλλους, που είναι ή νομίζετε πως είναι χειρότεροι από σας. Να προχωράτε σταθερά στο δρόμο της σωτηρίας.

Ο αυτοθαυμασμός πάντοτε φυγαδεύει τη χάρη του Θεού. Ο Κύριος γυρίζει το άγιο βλέμμα Του μακριά από τον υπερήφανο άνθρωπο και τον αφήνει ακάλυπτο στις επιθέσεις των παθών. Έτσι ο πνευματικός ζήλος καταπέφτει, ο νους γεμίζει με ακάθαρτους λογισμούς, η καρδιά αναστατώνεται από άτακτες κινήσεις και εμπαθή αισθήματα. Το αντίδοτο σ’ όλα τούτα: η συντριβή και η ταπείνωση, που ελκύει και πάλι τη θεία χάρη.

Πολυπραγμοσύνη, ανυπομονησία, άγχος, νευρικότητα… Αυτά είναι, βέβαια, δυσάρεστα. Ευχάριστο, όμως, είναι το ότι συναισθάνεστε πόσο βλάπτουν τη ψυχή σας και θέλετε να θεραπευθείτε. Δεν έχετε παρά να βρείτε από πού προέρχονται, ποιά είναι η πηγή τους. Αν εξαφανίσετε την πηγή, τότε θα χαθούν μόνα τους.

Εξετάστε μήπως υπάρχουν μέσα σας υπερβολική αυτοπεποίθηση, αυτοϋπερεκτίμηση και αυτοκαταξίωση. Αυτές δημιουργούν στον άνθρωπο την εγωιστική και πλανερή αίσθηση της αυτάρκειας: Νομίζει πως όλα μπορεί να τα οργανώσει και να τα εκτελέσει αλάθητα μόνος του, δίχως τη συμβολή ή τη συμβουλή των συνανθρώπων του και, πάνω απ’ όλα, δίχως τη βοήθεια του Θεού. Αν, λοιπόν, παρουσιαστεί κάποιο εμπόδιο και τα σχέδια του ανατραπούν, αν τα πράγματα δεν εξελιχθούν όπως τα ήθελε και τα υπολόγιζε, τότε γογγύζει εναντίον του Θεού και οργίζεται εναντίον των ανθρώπων.

Μήπως κι εσείς στηρίζεστε περισσότερο απ’ όσο πρέπει στις δυνάμεις σας; Μήπως έχετε «σπρώξει» το Θεό στο περιθώριο της ζωής σας; Αρχίζετε κάθε έργο σας με προσευχή, το συνεχίζετε με προσευχή και το τελειώνετε με προσευχή; Πιστεύετε ότι εσείς δεν έχετε καμιά άξια και ότι όλα σας τα επιτεύγματα τα οφείλετε στον Κύριο; Τοποθετείτε ταπεινά τον εαυτό σας κάτω απ’ όλη την κτίση; Αν όχι, τότε πρέπει να αναθεωρήσετε τη στάση σας απέναντι στον Πλάστη σας και στα πλάσματά Του. Στις σχέσεις σας με το Θεό και τους ανθρώπους να βιώνετε βαθιά τη μηδαμινότητά σας. Να προσεύχεστε αδιάλειπτα. Και να πιστεύετε ακλόνητα πως ο Κύριος είναι ο κυβερνήτης του κόσμου και της ζωής μας. Δίχως Αυτόν, κανένα καλό δεν ριζώνει μέσα μας. Ας παραδώσουμε, λοιπόν, με εμπιστοσύνη την ύπαρξή μας στα χέρια Του. Αυτό δεν σημαίνει ότι θα εγκαταλείψουμε ή θα περιορίσουμε τον αγώνα, τις προσπάθειες και τους κόπους για τη ψυχική μας καλλιέργεια. Ας μην επαναπαυόμαστε, όμως, σ’ αυτούς τους κόπους, γιατί, αν δεν τους ευλογήσει ο Θεός, δεν θα δώσουν πνευματικούς καρπούς.

πηγή: Αγ. Θεοφάνους του Εγκλείστου, «Ο δρόμος της ζωής» -επιλογές-, εκδ. Ι. Μ. Παρακλήτου

& ΠΕΜΠΤΟΥΣΙΑ